Dit jaar bracht bestuurslid Johan Vervoort zijn vakantie door in het Turkse Antalya. Een uitstekende gelegenheid om een bezoek te brengen aan de opgravingen in Sagalassos. In deze nieuwsbrief lees je geen historie of uitgebreide beschrijving van Sagalassos maar krijg je een impressie en enkele praktische tips voor wie deze archeologische site zelf eens wil bezoeken.
Vanuit Antalya kan je met de taxi of met een combinatie bus/taxi naar de site. De afstand bedraagt een goede 100 km. Sagalassos ligt op 7 kilometer van het stadje Aglasun. Met een bus kan je tot een grotere stad in de buurt, bv. Isparta, om vervolgens met de taxi naar Aglasun of direct naar de site te gaan. Dit voor de prijs van ongeveer 60 euro (heen- en terugreis).
De frequentie van de bussen tussen Isparta en Antalya hangt af van het seizoen maar het is maximum viermaal daags. Een taxi vanuit Antalya brengt je rechtstreeks naar Sagalassos voor ongeveer 180 euro (heen- en terug). De site is uitgerust met een parking voor wagens, busjes en zelfs autocars.
Wij bezochten Sagalassos met een lokale freelance gids Gökan (contactdetails op aanvraag bij S.P.Q.R.) die uitstekend Nederlands spreekt. Een bezoek met een erkende gids heeft voordelen: hij krijgt een sleutel tot het gebouw waar de overblijfselen, o.a. een mooi vloermozaïek, van de Neon bibliotheek worden beschermd. En iemand erbij die Turks praat, is handig.
De site is open van 8.30 uur tot 19 uur. Toegangsprijs is 14 Turkse lira per persoon. In de maanden juli en augustus is er archeologische bedrijvigheid van maandag tot en met donderdag. Er zijn al heel wat bezoekers rond de ingang wanneer wij aankomen.
Onze gids weet dat er vorig jaar 40.000 bezoekers verwelkomd werden. Dat is heel wat minder dan de 100.000 die enkele sites in de directe omgeving van Antalya halen: Sagalassos (in Burdur) is ver weg voor de kusttoerist. Het merendeel van de bezoekers aan Sagalassos zijn Turken. De Turkse overheid steunt en promoot het project al jaren.
Je mag vrij op de site rondwandelen maar er zijn drie uitgestippelde routes van verschillende tijdsduur (1,5 uur, 2,5 tot 3 uur en meer dan 4 uur). Sagalassos ligt op een bergflank waarbij het verschil tussen het laagste punt (1.490 m) en het hoogste punt (1.600 m) aanzienlijk is. De wandelpaden zijn degelijk maar stevig, gesloten schoeisel is aan te bevelen.
De site is werkelijk prachtig. De wilde natuur in de zomer, het zonlicht en de staalblauwe hemel (op onze bezoekdag) laten de ruïnes bijna schitteren. Met wat verbeelding waan je je terug in de tweede eeuw. Als je vanop een laag punt, bijvoorbeeld de Colonnadestraat, omhoog kijkt, kan je niet anders dan onder de indruk zijn. Dit effect, bedoeld om de reizigers te imponeren, werkt nog steeds, ook al zijn het nu eeuwenoude ruïnes die op je neerkijken.
Vanop hogere punten heb je een mooi overzicht en zie je hoe de verschillende stadsdelen logisch in elkaar passen. Door de uitgestrektheid van de site vind je genoeg rustige plekjes waar je even kan verpozen om het allemaal in je op te nemen.
Enkel op de toplocaties (bovenagora en Antonijns nymphaeum, theater) waar de gidsen de groepen toespreken, kan het wat drukker zijn. Informatieborden geven toelichting en inzicht in de gebouwen, ruïnes en overblijfselen in Turks, Engels en Nederlands. Als coördinator van het project prijkt het KU Leuven-logo op alle borden.
Volgens prof. Jeroen Poblome, de huidige opgravingsleider, is nog maar 5% van de site blootgelegd. Je kan er inderdaad niet naast kijken dat Sagalassos werk in uitvoering is. Verspreid over de site liggen de stukken steen en marmer. Sommige achteloos langs het wandelpad, andere netjes gestapeld en genummerd.
De archeologen zijn druk bezig. Met troffel en borsteltje maar ook met kruiwagen, tractor en graafmachine. Of voorovergebogen over een plan en druk discussiërend … in het Turks. Je mag overal foto’s nemen behalve van de plekken waar actief wordt opgegraven.
Het beeld van een opgraving wordt vaak gebruikt in publicaties en de organisatie houdt vast aan het copyright over deze beelden. Van 1990 tot 2013 was prof. Marc Waelkens directeur van dit opgravingsproject. Enkele plaquettes herinneren aan zijn verwezenlijkingen.
Na het bezoek kan je op een terras genieten van een frisdrank of koffie/thee en een klein hapje. Je hebt hier een schitterend uitzicht over de nabijgelegen bergen en het stadje Aglasun, voor zover je dit vanop de site nog niet opmerkte. Er zijn ruime toiletten.
Wanneer je Sagalassos bezoekt vanuit Antalya is het blijkbaar een traditie om op de terugweg een forel te gaan eten. Je rijdt immers langs een meer waar verschillende restaurants annex forelkwekerijen zijn gelegen. We kunnen bevestigen dat het een smakelijke traditie is.
Welk een indruk Sagalassos op ons had gemaakt, werd duidelijk toen onze gids ons nog meenam naar Kursunlu watervallen. Deze staan in elke brochure en worden aangeprezen als wondermooi. En dus: een grote parking, veel autocars en veel volk. Maar wij vonden het helemaal niets. Het verschil met de monumentaliteit van Sagalassos was te groot. Combineer deze watervallen niet met Sagalassos, of toch niet in onze volgorde.
Met dank aan bestuurslid JOHAN VERVOORT
S.P.Q.R. - Romenieuws 
Geef een reactie