Alitalia wordt opnieuw een staatsbedrijf

De Italiaanse regering wil de al jaren in moeilijkheden verkerende luchtvaartmaatschappij Alitalia opnieuw nationaliseren. Daardoor wordt Alitalia dus weer een volledig staatsbedrijf. Nochtans heeft de Italiaanse regering in het verleden al vaker laten weten dat niet langer geld wilde pompen in Alitalia. Nu gebeurt dat dus toch opnieuw. De overheid wil de controle van Alitalia via een speciaal daarvoor opgezet fonds overnemen.

Italië zou naar aanleiding van de coronacrisis een steunpakket van een half miljard euro voorbereiden voor de luchtvaartsector. Daarnaast zouden ook nog andere maatregelen ten waarde van 3 miljard euro in de maak zijn. Daarmee kan de nieuwe nationalisatie van Alitalia betaald worden. Het geld maakt deel uit van een pakket van 25 miljard euro dat de Italiaanse Staat in de economie zal pompen om de gevolgen van de corona-uitbraak op te vangen.

Alitalia, dat in 2017 al technisch failliet was, overleefde de voorbije jaren door een lening van 1,3 miljard euro van de Italiaanse Staat. Maar de maatschappij is nu door de coronacrisis nog dieper in de problemen gekomen. Het vliegverkeer van en naar Italië is bijna volledig stilgevallen. Volgens Italiaanse media vliegt de maatschappij nu letterlijk op haar laatste druppels kerosine. Alle liquide middelen zijn naar verluidt uitgeput.

De overheid hield Alitalia de voorbije jaren op de been, nadat grootaandeelhouder Etihad Airways (de nationale luchtvaartmaatschappij van de Verenigde Arabische Emiraten) zich terugtrok vanwege aanhoudende verliezen. Een zoektocht naar nieuwe investeerders liep op niets uit.

De geplande verkoop van Alitalia waaraan de voorbije paar jaren werd gewerkt is evenmin gelukt. De Italianen stelden morgen 18 maart als de deadline voor de biedingen op de luchtvaartmaatschappij. Onder meer het Duitse Lufthansa en het Amerikaanse Delta Air Lines voerden in het verleden gesprekken over een mogelijk belang in Alitalia, maar die leverden uiteindelijk niets op.

Alitalia vervoert jaarlijks 22 miljoen passagiers en heeft een vloot van ruim honderd vliegtuigen, waaronder veertien Airbus A330’s en twaalf Boeing 777’s voor de lange afstand.

Geen schoolreis naar Rome en Italië, en wat nu? – Update

Wij vinden het als Romevereniging bijzonder jammer dat de vele zorgvuldig geplande schoolreizen richting Rome en Italië niet kunnen doorgaan, temeer omdat die zo belangrijk zijn voor de algemene vorming van de jongeren.

De traditionele Romereis is voor vrijwel alle deelnemers immers een uitstap waarvan de herinnering en de ervaring hen een leven lang zal bijblijven.  Voor velen is het trouwens ook hun eerste onvergetelijke kennismaking met Rome of Italië.

Voor de leerkrachten en hun leerlingen die deze trip een heel schooljaar hebben voorbereid en ernaar hebben uitgekeken, moet het enorm frustrerend zijn om nu, op de valreep van de afreisdatum, geconfronteerd te worden met een negatief reisadvies.

Daarom lanceerden we deze oproep. We hopen de komende dagen hier enkele verhalen uit schoolkringen te kunnen bundelen, zodat anderen kunnen zien dat ze echt niet alleen staan met hun problemen.

Salomo in tijden van corona

In normale omstandigheden zouden vele Vlaamse leerlingen over een paar weken een bezoek kunnen brengen aan de Vaticaanse musea. Ze zouden halt kunnen houden in de Stanza della Segnatura, waarschijnlijk opeengepakt als sardienen. Deze kamer van de handtekening ontleent haar naam aan het feit dat ze eeuwenlang de hoofdzetel was van de Kerkelijke rechtbank (Segnatura Gratiae et Iustitiae).

De kamer is echter vooral bekend omwille van haar prachtige fresco’s op haar muren en plafond van de hand van Rafaël, wellicht de grootste schilder uit de renaissance. Deze fresco’s moesten de paus inspireren tot het vellen van wijze en rechtvaardige oordelen. Op één ervan kijken we op de ontblote, mooi gespierde rug van een man die een baby’tje omhooghoudt in één hand en het zwaard in de aanslag neemt in de ander. Een geknielde vrouw lijkt vrede te nemen met de situatie. Een andere, in het wit geklede vrouw, stormt echter in paniek tussen beiden en lijkt een man, gezeten op een troon, iets toe te schreeuwen: Halt! Doe het niet!

Hoewel leerlingen het steeds moeilijker hebben verhalen uit de Bijbel te herkennen, zouden de meesten toch wel doorhebben dat het hier een afbeelding van het Salomonsoordeel betreft. De wijze koning van Israël, zoon van David (die de leerlingen reeds in Firenze tegengekomen zouden kunnen zijn), had zich uitgesproken in een dispuut tussen twee vrouwen: beiden beweerden dat ze de moeder waren van het kind, maar geen van beiden kon het eigen gelijk bewijzen. Het vervolg is bekend: Salomo beval het kind in twee te snijden waarop de echte moeder, uit liefde en bezorgdheid voor haar eigen kind, plooide en bereid was het kind, gezond en veilig, af te staan. Nu wist Salomo genoeg: de vrouw die oprecht bezorgd was over het kind was de echte moeder. Hij wees het kind dan ook aan haar toe.

Zouden. Ook dit verhaal is gekend: het corona-virus strooit roet in het eten. Na lang weifelen besliste de federale regering Italiëreizen tot 3 april af te raden. Omdat wij op 2 april zouden afreizen, kreeg ik na deze beslissing gelukkig het verlossende telefoontje van het reisbureau om te melden dat de reis integraal terugbetaald zou worden.

De dagen ervoor was het echter in spanning afwachten. De reisorganisatie was enkele dagen voordien, toen het advies slechts luidde “om Belgische schoolreizen naar Italië uit te stellen tot nader order” (hoewel op dat ogenblik duidelijk was dat een schoolreis totaal onverantwoord was en door het stilvallen van het publieke leven in Italië verworden was tot een lege doos) nog formeel: het betrof ‘een vrijblijvend advies’. Hierop volgde nog een niet mis te verstane waarschuwing: ‘Het gevolg is dat elke school het recht heeft om de reis te annuleren, maar dat de kosten die hieraan verbonden zijn door de annulerende partij dienen gedragen te worden’.

Wij hebben toen het risico genomen om onze beslissing zo lang mogelijk uit te stellen, ondanks waarschuwingen van het reisbureau dat hoe langer er werd gewacht met een eventuele annulatie, hoe kleiner de kans was om nog gemaakte kosten te recupereren (ik moest ‘de kleine lettertjes in het contract nog maar eens nalezen’).

Achteraf bekeken is dit voor ons goed uitgedraaid. Ik kan me echter inbeelden dat er andere scholen zijn die hun beslissing om leerlingen en leerkrachten niet bloot te stellen aan onnodige gezondheidsrisico’s en de praktische organisatie van de reis niet in gevaar wilden brengen, ter goeder trouw sneller de knoop hebben doorgehakt en hun reis hebben geannuleerd. Het staat in de sterren geschreven dat dit zal uitdraaien op een juridisch steekspel (de Franstalige katholieke koepel was er immers toen al als de kippen bij om hun scholen te melden dat zelfs in het geval van een annulatie bij een advies tot voorlopige opschorting de kosten voor de reisorganisaties waren).

Ik wens de rechters in dat geval de wijsheid van Salomo toe.

(JS, leerkracht geschiedenis)

Ludieke Italiëweek helpt
teleurstelling verwerken

Ook in onze school, het Sint-Franciscuscollege in Heusden-Zolder, is de Italiëreis geannuleerd. We organiseren jaarlijks voor onze leerlingen van het zesde jaar ASO, TSO en BSO een twaalfdaagse Italiëreis tijdens de paasvakantie met vertrek op donderdag voor de start van de paasvakantie. Iedereen kan meegaan en we beperken het aantal deelnemers niet. Het aantal schommelt tussen de 100 en de 160 leerlingen. Het is een busreis waarbij we nog begeleid worden door een bestelwagen voor de logistieke ondersteuning.

We bezoeken Pisa, Lucca, Firenze, Siena, Rome, Sorrento, Capri, Pompeii, Assisi en Venetie. We doen al de gidsingen zelf. De leerlingen kunnen ook vaak een keuzeprogramma volgen. Zo is er in Rome een keuzedag waarbij leerlingen kunnen kiezen uit het sportieve Rome (fietsen), het antieke Rome, het kunstzinnige Rome (met de Vaticaanse Musea) en SPQR (een tocht door Rome met QR-codes). De reis bedraagt 950 euro all-in (ook voor de vrije maaltijden krijgen de leerlingen van ons telkens een bedrag). We hebben geen reisverzekering en de ouders bij de inschrijving gemeld dat ze hiervoor zelf konden zorgen indien ze dit wensten.

We voorzien geen alternatieve reis omwille van het unieke karakter van onze Italiëreis. We leven en werken met de leerlingen een schooljaar lang toe naar deze reis. Zo hebben we vooraf een viertal avondvergaderingen met de leerlingen, organiseren we een fuif, ontbijtpakketten en een spaghetti-weekend. We gaan ook nog helpen bij een vliegshow. Ook verkopen de leerlingen dagelijks wafels tijdens de speeltijden. Op basis van hun inzet tijdens deze activiteiten kunnen zij ‘punten’ verdienen. De totale opbrengst wordt verdeeld naargelang het aantal verdiende ‘punten’. Dit jaar bedroeg het gemiddelde bedrag dat leerlingen als een vorm van zakgeld teruggestort krijgen, 170 euro. Deze acties passen bovendien in onze filosofie van een sterk groepsbevorderende reis te maken.

Dit betekent dat we vertrekken met verschillende groepjes of kliekjes, maar telkens terugkomen als één grote groep met vaak op de laatste avond veel traantjes. Ook tijdens de reis werken we bewust rond deze groepsvorming. Leerlingen zitten in wisselende gidsgroepjes, in het Odeon in Pompeii hebben we een sterk groepsmoment en ook in Assisi houden we een bezinningsmoment.

Avondactiveiten en barmomenten dragen ook hiertoe bij. De leerlingen zitten ook in een team. We hebben bijvoorbeeld het bagageteam, het busteam, het team van de lunchpakketten, maar ook het PDG-team (positieve denkgroep die elke avond zorgt voor een rustige avondafsluiting) en een animatieteam.

Om al deze redenen kunnen we geen alternatieve reis aanbieden. We zijn er wel in geslaagd om van het reisbureau een flink bedrag terug te krijgen zodat we zeker twee van de vier betaalde schijven kunnen terugbetalen met ook nog het vooruitzicht op de gedeeltelijke terugbetaling van de derde schijf. Omdat niet alle schijven al betaald waren, betalen we eerste de laatste schijf terug en gaan zo terug in de tijd. Voor leerlingen die voldoende zakgeld verzameld hebben, is het bijna een nuloperatie geworden.

Toen we hen samengeroepen hebben en mondeling communiceerden over de annulatie, waren er bij een aantal leerlingen tranen. Daar is ook het voorstel gekomen om tijdens de week van Onze-Lieve-Heer-Hemelvaart tijdens de schooldagen een (ludieke) Italiësfeer te organiseren met het typische tellen van leerlingen, een pizza-avond, het ochtendlied en Italiëlied, het dragen van het Italië-T-shirt op school, …

Tot slot wil ik nog zeggen dat SPQR.be een schat aan informatie geeft om te gebruiken bij onze gidsingen. Het is bovendien altijd leuk om bij een discussie tussen de begeleiding op reis over één of ander onderwerp (heeft er al dan niet een vrouwelijke paus bestaan?) deze vraag voor te leggen aan SPQR.be en dan heel snel een verhelderend antwoord te krijgen.

Met vriendelijke groeten,
Luc Boonen
Sint-Franciscuscollege, Heusden-Zolder

Uitstel hoeft geen afstel te zijn

We organiseren al 14 jaar onze vliegreis naar Rome en Campanië in samenwerking met het reisbureau Labrys. Onze reis met 30 leerlingen was dit jaar gepland van 27 maart t/m 2 april.

Toen het coronavirus begon huis te houden in Italië, heb ik enkele keren met hen gebeld: we bespraken de toestand in Rome en wat dit voor gevolgen zou kunnen hebben voor onze reis. Die gesprekken waren erg nuttig.

Toen duidelijk werd dat het onmogelijk was voor ons om af te reizen, hebben we samen gezocht naar een oplossing: onze reis wordt verplaatst naar een latere periode tegen heel gunstige voorwaarden.

De leerlingen waren eerst heel teleurgesteld dat de reis niet zou doorgaan, maar intussen is iedereen tevreden met het resultaat: uitstel hoeft geen afstel te zijn.

Een Limburgse classica

Romeinen waren uitstekend georganiseerde houthandelaars

De enorme bouw- en graafwerken die gepaard gaan met de aanleg van de geplaagde Metrolijn C in Rome leverden zoals bekend al een enorme hoeveelheid archeologische vondsten op. Die worden momenteel systematisch onderzocht en gedocumenteerd. Dat is een gigantisch karwei dat nog wel enkele jaren zal aanslepen. Recent haalde een interessante vaststelling het nieuws.

Onder de Via Sannio, niet ver van de San Giovanni in Laterano, werd een houten structuur uit de eerste eeuw ontdekt die destijds werd gelegd als fundering van de portico van een luxueuze villa.

Het blijkt nu dat dit hout afkomstig is uit het noordoosten van het huidige Frankrijk, ruim 800 km van Rome, en via het water werd getransporteerd over een afstand van 1.700 km. De ontdekking werpt een geheel nieuw licht op de houthandel en de houtindustrie van de Romeinen.

De sensationele bevindingen, gebaseerd op dendrochronologie of de datering van boomringen, onthulden dat de 24 eikenhouten planken van ruim 3,5 m lengte die onder de Via Sannio werden ontdekt dateren uit ongeveer 40 na Chr. De bomen zijn gekapt tijdens het bewind van keizer Caligula. Tot zover niet heel bijzonder.

De planken zijn echter afkomstig van bomen uit het Juragebergte en het Boven-Rijndal van Noordoost-Frankrijk. Het hout is vervolgens waarschijnlijk via de Saône en vervolgens vanuit Lyon via de Rhône naar de zee en daarna over de Tiber naar Rome getransporteerd.

Door de natte modder is het hout doorheen de eeuwen heen uitzonderlijk goed bewaard gebleven. We weten al dat de Romeinen allerlei materialen, gebruiksvoorwerpen en levensmiddelen uit het hele Rijk naar Rome brachten, maar het is de eerste keer dat duidelijk wordt hoe ingenieus en grootschalig het houttransport richting Rome verliep. Dat moet voor die tijd een ongelooflijke organisatie geweest zijn, een karwei dat alleen de Romeinen voor elkaar kregen.

Uit studies met de vezelmicroscoop werd onmiddellijk duidelijk dat het goed bewaarde hout uit de Via Sannio eikenhout was. De oorsprong bleef een hele tijd onduidelijk totdat de groeiringen werden vergeleken met eiken die in de eerste eeuw na Christus tussen het Jura-massief en het Boven-Rijndal werden gekweekt.

De planken in Rome waren waarschijnlijk afkomstig uit één grote levering uit de Jura. Ze werden al vlak na het kappen gezaagd en begonnen toen pas aan hun lange reis naar Rome. De dendrochronologen vermoeden zelfs dat sommige planken uit dezelfde boom afkomstig zijn. Sommige eiken moeten ruim 250 jaar oud zijn geweest, zo blijkt uit de jaarringen.

Een belangrijke vraag voor ons begrip van de Romeinse geschiedenis is hoe de economie van het Rijk was gestructureerd en hoe de handel op lange afstand binnen en tussen de vele provincies van het keizerrijk was georganiseerd.

Tot nog toe was het niet met zekerheid geweten waar de Romeinen de enorme hoeveelheden hout vandaan haalden die ze nodig hadden, alleen al voor de bouw van de vele huizen in Rome. Het vermoeden bestond wel dat dit afkomstig was uit de grote bosgebieden ten noorden van de Alpen en vervolgens naar het dun beboste mediterrane gebied in het zuiden werd getransporteerd.

De nieuwe studie reconstrueert de administratieve en logistieke inspanningen die nodig waren om hoogwaardig bouwhout van Midden-Europa naar Rome te transporteren en levert ook het bewijs voor een geavanceerd handelsnetwerk. Het stevige eikenhout moet in Rome behoorlijk wat waard geweest zijn en het gebruik ervan was ongetwijfeld voorbehouden aan rijke burgers.

De bevindingen van de wetenschappers werden recent gepubliceerd in het tijdschrift Plos One en is veel meer dan een nieuwsgierig onderzoek naar de oorsprong van sommige stukken hout.

De studie toont vooral aan dat de Romeinen beschikten over een buitengewone logistieke en transportcapaciteit (wat we dus eigenlijk al wisten) maar dat die niet alleen werd gebruikt om bijvoorbeeld wilde dieren naar het Colosseum te halen of om kostbare marmersoorten, ebbenhout of cederhout voor de keizerlijke tempels en villa’s naar Rome te brengen. Ook gewoon bouwmateriaal, waaronder vooral hout, kwam van ver buiten Rome naar de stad.

Hoe dat precies in zijn werk ging lees je morgen