De lang aangekondigde tentoonstelling naar aanleiding van de honderdste geboortedag van Alberto Sordi (1920-2003), die normaal van 7 maart tot 29 juni had moeten plaatsvinden in de privévilla van de bekende Romeinse filmacteur heeft een nieuwe datum. De tentooonstelling in Casa Alberto Sordi begint op 16 september 2020 en zal te bezoeken zijn tot 31 januari 2021. De villa bevindt zich vlakbij de Thermen van Caracalla waar de acteur woonde van 1958 tot aan jn dood.
De villa van Alberto Sordi is vandaag een privémuseum dat op aanvraag en met kleine groepjes te bezoeken is. De expo die de komende maanden te zien zal zijn in de verschillende kamers van het huis, probeert het leven van de veelzijdige acteur die in Rome op handen werd en nog steeds wordt gedragen, in al zijn menselijke en professionele aspecten te vertellen.
Voor het eeuwfeest van de geboorte van Alberto Sordi opent de historische residentie van de acteur in de hoofdstad zijn deuren voor een grote tentoonstelling over het leven en werk van de beroemde acteur. Het initiatief gaat uit van de Alberto Sordi Museum Foundation. Reserveren is noodzakelijk en daarmee wacht je best niet te lang, want de belangstelling is behoorlijk groot.
De villa is op zich al een bezoek waard omwille van de ongelooflijke hoeveelheid snuisterijen en kunstwerken die Sordi tijdens zijn leven verzamelde en die grotendeels in het huis van de acteur bewaard bleven. Op de vele kasten en tafeltjes is nauwelijks nog een plekje vrij.
Alle voorwerpen zijn origineel, alleen de kostbare schilderijen van onder meer Giorgio de Chirico zijn vervangen door kopieën. Voor de tentoonstelling worden ook multimediatechnieken gebruikt.
In een paviljoen buiten de woning had Alberto Sordi een bioscoopzaal gebouwd waar hij met vrienden nieuwe films bekeek. Ook dat paviljoen wordt opengesteld voor het publiek.
Het doel van de tentoonstelling is om zowel de artistieke activiteiten van Alberto Sordi te illustreren, als de veelzijdige professionele vaardigheden van de Romeinse acteur die zich in zijn meer dan 60 jaar durende carrière ontpopte als onder meer stemacteur, zanger, componist, muzikant, journalist en regisseur.
De expo wil ook aan jongeren die niet zijn opgegroeid met de figuur van Alberto Sordi, een kans bieden om de artistieke waarde en de impact die de acteur heeft gehad op de Romeinse maatschappij, beter te begrijpen.
In de tentoonstelling komen ook aspecten van zijn karakter, zijn manier van leven (zowel in het openbaar als privé) naar voren, met getuigenissen, objecten en audiovisuele media.
Een bezoek is niet alleen een buitenkans voor filmliefhebbers, maar ook voor toeristen en Romeliefhebbers om beter te begrijpen waarom de figuur van Alberto Sordi zo aansloeg bij de Romeinse bevolking, en waarom de acteur vandaag nog altijd bijna verafgood wordt. Zo zijn er in Rome weinig traditionele eetgelegenheden te vinden waar geen foto van Alberto Sordi aan de muur hangt.
Afgezien van een kort studieverblijf in Milaan heeft Alberto Sordi altijd in Rome gewoond. Hij werd geboren in de Via San Cosimato 7, maar het originele gebouw is reeds lange tijd afgebroken. Het gezin verhuisde later naar een appartement in Via Venezia. Na de dood van zijn vader betrok Sordi een appartement aan de Via dei Pettinari.
In 1962 had Sordi ook een villa in Castiglioncello gekocht waar hij de zomer doorbracht. De acteur was ook eigenaar van een paar appartementen in Parijs en verschillende gronden in Rome en de regio.
Sordi verkocht voor een gunstprijs een stuk grond van 8 ha voor de bouw van de Università Campus Bio-Medico di Roma, een privé-universiteit die in 1993 is opgericht en verbonden is met het Opus Dei.
De deal van Sordi was dat hij hier ook het huidige Centro per la Salute dell’Anziano (CESA) kon uitbouwen, een centrum voor gezondheidszorg van ouderen en kwetsbare senioren.
Dat werd ingehuldigd in 2001 en verricht tegenwoordig ook onderzoek naar ouderdomsziekten. Deze en andere filantropische initiatieven die Alberto Sordi steunde worden nog steeds beheerd door de Stichting die zijn naam draagt.
De villa van Alberto Sordi aan de Via Druso (toen nog de Via della Ferratella) werd gebouwd in 1933 door de schrijver, journalist en politicus Alessandro Chiavolini (1889-1958) die vanaf 1921 optrad als speciale secretaris van Benito Mussolini en later ook van de ministerraad.
Chiavolini speelde een discrete maar centrale rol bij het filteren, organiseren en bemiddelen van de politieke agenda van Mussolini. Na de oorlog werd hij gearresteerd en berecht voor zijn banden met het fascisme en veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf.
Alberto Sordi verwierf de villa na de dood van Chiavolini in 1958 en woonde er samen met zijn zussen Savina en Aurelia en zijn broer Giuseppe. Ook zijn secretaresse en een beheerder woonden er.
De villa was vele jaren een ontoegankelijk fort waarnaar de Romeinen alleen maar nieuwsgierig en met respect konden kijken, en waarvan ze geen vermoeden hadden hoe die er aan de binnezijde uitzag.
De acteur hield zijn privéleven extreem geheim. Het heeft na de dood van zijn zus Aurelia in 2014 nog een hele tijd geduurd vooraleer werd beslist wat men zou aanvangen met Casa Alberto Sordi.
Omwille van de iconische bekendheid van Sordi werd de woning uiteindelijk ingericht als privémuseum. Vandaag kan je de villa op aanvraag bezoeken in groepjes van maximaal tien personen. Als je (los van de komende tentoonstelling) van plan bent om eens een bezoek te brengen, moet je dat dus reserveren.
In de villa aan de Via Druso all’Aventino, vlakbij de Thermen van Caracalla die je vanuit de tuin met zwembad kan zien, bevindt zich naast het voormelde filmtheater, onder meer ook een ruimte die Sordi had laten inrichten als een goed uitgeruste kapperssalon.
De slaapkamer van de acteur is dan weer opvallend sober. Het hele huis staat vol met prullaria, maar ook met waardevolle kunstwerken, al zijn de kostbaarste stukken zoals verteld om veiligheidsredenen vervangen door kopies.
Sordi verzamelde ook religieuze kunst, vooral kruisbeelden en madonna’s. Het hele huis staat er vol mee. Ook in de tuin staat een beeld in een nis. Elke ochtend legde de acteur bij dit beeld een roos neer, prevelde een gebed en begon dan te werken.
Net als de woningen van andere filmsterren die in Rome woonden, was ook de villa van Alberto Sordi in de jaren ’60 van de vorige eeuw een geliefde ontmoetingsplek voor de Romeinse jetset.
Er vonden zowel diners, vergaderingen, feestjes als exclusieve filmvertoningen plaats. Burgemeesters, vele kardinalen en talrijke Italiaanse en buitenlandse acteurs waren regelmatig te gast in Casa Alberto Sordi.
Maar na de dood van Sordi’s oudere zus Savina (1911-1972) was het gedaan met feesten. Sordi had vanaf toen behoefte aan rust en stilte en maakte van zijn huis een ontoegankelijk fort.
Zoals alle grote komieken had ook Sordi een melancholische kant en bracht hij voortaan veel tijd alleen door. Zijn broer Giuseppe stierf in 1990 waardoor hij alleen overbleef met zijn zus Aurelia.
De luiken van het huis waren steevast naar beneden, wat de indruk versterkte dat Sordi zichzelf steeds meer isoleerde. Dat klopte niet helemaal. Na de dood van acteur werd duidelijk dat zijn goede vriend en antiquair Apolloni, die hem niet alleen meubels ook ook vele kunstwerken en schilderijen uit de zeventiende en de achttiende eeuw had verkocht, Sordi had aangeraden niet teveel licht in het huis te laten om de waardevolle doeken te beschermen.
Als een bezoek aan Casa Alberto Sordi en de tentoonstelling iets duidelijk maakt, is het wel hoe compleet anders de acteur zich in zijn privéwereld gedroeg dan in de publieke wereld. Ook opmerkelijk: in het hele huis is geen enkele foto van een of andere beroemdheid te bespeuren, op eentje na.
Dat is een foto van koningin Soraya Esfandiary Bakhtiari (1932-2001) de tweede vrouw van Mohammed Reza Pahlavi, de laatste sjah van Iran. De foto is gesigneerd en opgedragen aan Sordi.
Volgens nooit bevestigde geruchten had de acteur een tijdlang een relatie met haar, maar dat wordt ook beweerd van heel wat andere vrouwen waaronder gravin Patrizia de Blanck, de Amerikaanse actrice Shirley MacLaine en de Oostenrijkse actrice Uta Franzmair. Sordi was echter nooit getrouwd en had geen kinderen.
Het is niet de eerste keer dat Rome hulde brengt aan haar beroemde acteur, maar dit wordt vermoedelijk wel de grootste tentoonstelling die ooit aan Sordi is gewijd. Bovendien vindt ze dan ook nog eens plaats in zijn eigen woning, op zich al een klein museum vol herinneringen.
Alberto Sordi was zonder twijfel één van de weinige acteurs die in staat is geweest om alle zwakheden van de gemiddelde Italiaan op een heerlijk ironische manier uit te drukken.
Hij gaf gestalte aan onvergetelijke personages zoals in Il Marchese del Grillo of in Un americano a Roma, maar ook aan figuren zoals de ex-partizaan Silvio Magnozzi (Una vita difficile) of Oreste Jacovacci (La Grande Guerra).
De carrière van Alberto Sordi overspant zeven decennia. Hij werd een icoon van de Italiaanse cinema, een medium dat hij, geholpen door zijn speciale stem en accent, gaandeweg wist te veroveren.
Hij acteerde vooral in komedies en lichte drama’s. In de laatste jaren van zijn leven was hij een graag gezien jurylid op verschillende internationale filmfestivals.
Sordi overleed op 82-jarige leeftijd aan de gevolgen van longontsteking en bronchitis. Hoe geliefd Alberto Sordi wel was bij de Romeinse bevolking, illustreert de totale ontreddering die zich van Rome meester maakte op de avond van 24 februari 2003, toen bekend raakte dat de acteur was overleden.
Vele duizenden Romeinen stonden een paar dagen later aan te schuiven in een eindeloze rij voor een laatste groet in het Capitool waar het gebalsemde lichaam van Alberto Sordi in de wapenkamer lag opgebaard. De menigte stroomde twee volle dagen onafgebroken toe.
Zijn begrafenisceremonie in de San Giovanni in Laterano werd bijgewoond door 250.000 mensen. Dat hadden er nog veel meer kunnen zijn, maar honderdduizenden mensen moesten om veiligheidsredenen worden geweigerd. Op de begrafenis van paus Johannes Paulus II na, was het de grootste volkstoeloop die Rome ooit voor een dergelijke gebeurtenis had gezien.
Casa Alberto Sordi
Via Druso (Piazzale Numa Pompilio), Rome
Tentoonstelling van 3 april (nieuwe datum) tot 29 juni 2020
Praktische informatie tentoonstelling
Casa Alberto Sordi
Een bezoek aan Casa Alberto Sordi kan worden gereserveerd via museosordi.segr@libero.it (niet tijdens de tentoonstellingsdata).
Bezoekers worden toegelaten in kleine groepen (max. 10 personen) en worden begeleid door een gids.
Soms zijn er publiek toegankelijke concerten in het privétheater van de villa. Die zijn gratis bij te wonen op vertoon van een uitnodiging. Wie hiervoor een uitnodiging wil ontvangen kan zich via het bovenstaande e-mailadres laten toevoegen aan de wachtlijst. Die is erg lang.
OVER ALBERTO SORDI
Bij vele niet-Italianen zal de naam Alberto Sordi wellicht geen belletje (meer) doen rinkelen, maar in Rome is deze filmacteur, regisseur, zanger, componist nog steeds een grote held. Voor zijn begrafenis in 2003 in de basiliek van Sint-Jan van Lateranen kwamen naar schatting meer dan een miljoen mensen bij elkaar, al mochten om veiligheidsredenen slechts 250.000 mensen de ceremonie in en rond de basiliek bijwonen.
De acteur speelde in meer dan 150 films. Hij was ook jarenlang de stem van Oliver Hardy in de nagesynchroniseerde versie van de Laurel & Hardy-films. Elf jaar na zijn dood kreeg hij als eerbetoon een grote muurschildering op het kruispunt van de Via Francesco Sivori en de Via della Meloria, vlakbij het metrostation Cipro.
Enkele jaren geleden werd de acteur ook al vereeuwigd in een straatnaam. Rome heeft altijd al de gewoonte gehad haar grote filmhelden en -heldinnen, acteurs en actrices die in Rome werden geboren, er lange tijd hebben gewerkt of die de eeuwige stad op één of andere manier een onsterfelijke glorie bezorgden, passend te gedenken met een eigen straatnaam of een plein aan hen te wijden.
Denken we bv. aan de Largo Federico Fellini, bovenaan de Via Veneto, de gedenkplaat voor dezelfde regisseur in dezelfde straat, de Via Marcello Mastroianni of de Via Anna Magnani. Na de dood van de acteur kreeg ook hij dus zijn eigen straatnaam. De Viale Alberto Sordi is terug te vinden in Villa Borghese, vlakbij het Casa del Cinema. De plaquette werd onthuld door zijn langst levende zus Aurelia (1917-2014).
De grote winkelgalerij recht tegenover Piazza Colonna aan de overzijde van de Via del Corso (de vroegere Galleria Colonna) wijzigde na de dood van de acteur zijn naam in Galleria Alberto Sordi.
Zijn oorspronkelijke geboortehuis aan de Via San Cosimato 7 is gesloopt. Op de plek waar dat huis stond (vandaag nr. 14) bevindt zich nu een toeristische eetgelegenheid waar aan de buitenzijde niets doet denken aan de acteur. Op nummer 12 hangt wel een gedenkbordje.
Alberto Sordi heeft dat eerbetoon zeker verdiend. De goedlachse en immer vriendelijke acteur is altijd een volksmens gebleven en werd door de Romeinen op handen gedragen.
In talrijke Romeinse restaurants heb je ongetwijfeld al eens de foto of poster gezien met de legendarische scène uit de film Un americano in Roma uit 1954, waarbij Sordi een bord pasta te lijf gaat.
Het is een iconisch beeld dat in vrijwel elke authentieke trattoria is terug te vinden. Sordi was ook een hevige supporter van AS Roma en wordt ook bij die club nog altijd sterk in ere gehouden.
Alberto Sordi is een acteur die in talrijke films de stad Rome altijd op een onnavolgbare wijze heeft gekoesterd. Maar tegelijk hield hij de Romeinen en Italianen in het algemeen ook een spiegel voor, durfde hij focussen op de fouten, het soms ellendige leven en de miserie van alledag.
Maar hij werd al vroeg onsterfelijk in komedies zoals Due notti con Cleopatra, een film uit 1954, waar hij als Cesarino heerlijk voor de gek wordt gehouden door een stralende 20-jarige Sophia Loren in de dubbelrol van zowel de Egyptische koningin als de slavin Nisca.
Alberto Sordi is begraven op Campo Verano, de grootste monumentale begraafplaats van Rome. Sommige toeristen belanden daar weleens, op zoek naar de graven van beroemdheden.
In het meest recente gedeelte van de begraafplaats, te bereiken vanaf de ingang Porta di San Lorenzo, wandel je tussen de recentere filmgeschiedenis en passeer je de graven van onder meer, jawel, Alberto Sordi (die rust in het familiegraf), Vittorio De Sica, Marcello Mastroianni en Aldo Fabrizi.
S.P.Q.R. - Romenieuws 