In september vorig jaar schreven we hoe in Rome ongeveer 50.000 parasoldennen of of steenpijnbomen worden bedreigd door een invasief insect. Behalve enkele experimenten en vooral het voeren van veel discussies is er ondertussen weinig gebeurd om de fraaie bomen te redden.
Nicola Zingaretti, de president van de regio Lazio, maakte recent een half miljoen euro vrij om de dodelijke boomparasiet te bestrijden. De stad Rome heeft 350.000 euro beschikbaar.
Deze maand is een nieuwe, grootschalige behandeling van de bomen begonnen. Speciale vaccinaties, maar ook lieveheersbeestjes brengen misschien de redding. Milieuverenigingen hopen dat de ingrepen niet te laat komen.
Waarom het zolang heeft geduurd vooraleer de overheid in actie komt is niet duidelijk. Zingaretti spreekt nu plots van een noodgeval en zegt dat onmiddellijke actie nodig is. Een jaar geleden was de situatie echter al even dringend. Er is veel tijd verloren, vinden ook de milieuverenigingen.
Zingaretti stelt dat de regio in 2019 al een programma klaar had om in samenwerking met de stad Rome de tienduizenden bedreigde bomen te redden. Maar door de Covid-19-pandemie werd dat plan helaas nooit uitgevoerd, verontschuldigde Zingaretti zich.
Los van de pogingen om de bestaande bomen te redden, wijst Zingaretti ook op de noodzaak om een strategie uit te werken op langere termijn. De bedoeling is om de komende jaren massaal nieuwe bomen te planten in de hele regio.
Het verwoestende insect wordt al een vijftal jaren gesignaleerd in de regio Lazio. De parasiet komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika, werd opgemerkt in de Caraïben en dook dan in het najaar van 2014 voor het eerst op in de regio Campania. Een jaar later begon het insect zijn opmars naar andere Italiaanse regio’s.
De parasiet voedt zich met het sap van de bomen en verspreidt uitwerpselen, een soort kleverige honingdauw, waarop vervolgens een schimmel begint te woekeren die de takken en bladeren systematisch bedekt met een zwarte patina.
Dit leidt bij de boom tot extreem naaldverlies, waardoor de prachtige groene kruinen van de bomen uiteindelijk verdwijnen. Bij aantasting vecht een gezonde pijnboom terug door nieuwe naalden te genereren, maar als dat proces blijft duren verzwakt de boom en raakt hij nog meer blootgesteld aan de parasiet.
Het is een vicieuze cirkel die de uitgeputte boom zonder behandeling onherroepelijk doet bezwijken. De parasiet kan op die manier een gezonde boom binnen de twee jaar doen afsterven. De zieke boom valt uiteindelijk gewoon om doordat ook de wortels verzwakken.
Een aangetaste boom is gemakkelijk herkenbaar doordat zich onderaan een ongewone hoeveelheid dennennaalden bevindt. Die zijn vaak bedekt met een kleverige substantie.
Omdat het een niet-inheemse soort is, heeft het ongedierte geen natuurlijke vijanden in Italië, wat betekent dat de insecten zich ongeremd kunnen vermenigvuldigen en zich zonder enige beperking door de natuur kunnen verspreiden.
Dat de overheid nu toch wakker schiet is te danken aan de Italiaanse organisatie Italia Nostra, die verenigingen, buurtcomités en burgers groepeert. Die stuurde recent een open brief aan president Sergio Mattarella waarin ze een wanhopige oproep deden om de iconische pijnbomen te redden.
Het argument van de vereniging was duidelijk: net zoals onze gebouwen en monumenten uit de oudheid behoren deze bomen tot het historische, artistieke en ecologische erfgoed van Italië. De alarmkreet had effect en Mattarella spoorde de regionale overheid aan om actie te ondernemen.
Terwijl de Romeinen spuitjes krijgen tegen het Covid-19-virus, zullen ook de pijnbomen van Rome nu injecties in de stam krijgen met speciale ingrediënten die de parasiet bestrijden.
Milieuactivisten begrijpen niet waarom zolang werd getalmd. De viruscrisis is geen excuus vinden ze. Een jaar geleden was de parasiet nog niet algemeen verspreid, vandaag zit het insect overal, van de bomen op de keizerlijke fora tot in de buitenwijken van de stad, klinkt het.
Een bijkomend probleem is dat de stadskas van Rome volkomen leeg is. De stad heeft voorlopig slechts 350.000 euro beschikbaar voor de strijd tegen de boomparasiet. Milieugroeperingen zeggen dat dit bedrag samen met het half miljoen van de regionale overheid nu toch al enige hoop biedt, al zal het niet genoeg zijn.
Maar het is geen kwestie meer van stil te zitten. Er moet nu iets gebeuren of Rome is haar mooie bomen binnen enkele jaren allemaal kwijt, reageert Italia Nostra.
De stad Rome voerde eind vorig jaar wel reeds experimenten uit op 200 bomen in de omgeving van het Circus Maximus. De pijnbomen kregen verschillende behandelingen om na te gaan welke ingreep het meest effectief was.
Dat ging van het snoeien van geïnfecteerde takken tot het speciaal bemesten van de boomwortels. Het haalde allemaal niet veel uit, positieve resultaten waren er niet.
In de Giardino degli Aranci op de Aventijn werd een gans ander experiment uitgevoerd dat gefinancierd werd via een publiek-private samenwerking. De stad, de historische vereniging Amici dell’Aventino en de firma GEA Snc sloegen hiervoor de handen in elkaar.
Een aantal zieke bomen werden behandeld met de zogenaamde Nuovo Metodo Corradi (NMC). Die was al eerder met succes ingezet tegen parasieten en bleek ook effectief te werken tegen het exotische insect dat de pijnbomen verwoest.
De methode bestaat erin om enkele gaatjes te maken in de stam op ongeveer een meter van de grond. Dat gebeurt met een speciaal systeem dat tegelijk meerdere kleine openingen van enkele millimeters kan boren.
In deze gaten wordt een speciaal ontwikkeld product geïnjecteerd. De gaatjes in de stam worden nadien dichtgemaakt met een speciale plug van maïszetmeel, die voor de boom letterlijk fungeert als een pleister op de wonde. Na verloop van tijd herstelt de boom.
De reddingsoperatie met deze nieuwe en blijkbaar effectieve methode begint op 1 mei en zal vier maanden duren. Het beschikbare geld, in totaal dus 850.000 euro, zal echter niet volstaan om alle zieke bomen in Rome te behandelen.
Het grootste probleem is dat de behandeling behoorlijk duur is: ze kost ongeveer 300 euro per boom.
Goedkoper kan het ook, denken verschillende milieu- en buurtverenigingen. Er zijn verschillende particuliere operaties aan de gang met natuurlijke behandelingen tegen de parasiet. Het kan natuurlijk geen kwaad om het te proberen, maar vooralsnog is niet duidelijk of die biologische methodes ook echt helpen.
Zo is nu door zes buurtcomités een project gelanceerd dat Coccinella Libera Tutti werd gedoopt. De bedoeling is om de parasiet op een ecologische manier te bestrijden door lieveheersbeestjes (coccinelle) vrij te laten op de zieke bomen in de stad. Over hoe die diertjes dat precies doen bleef men tijdens de voorstelling van het project nogal vaag.
Er werden zopas alvast tweehonderd lieveheersbeestjes vrijgelaten in de tuinen van Villa Leopardi (zone Nomentano) en in Parco Mario Riva (Parioli). De stad verleende haar medewerking om de kleurige beestjes met behulp van een hoogtewerker op vijf zieke parasoldennen te plaatsen.
De lieveheersbeestjes werden geschonken door een sponsor, maar normaal moeten die worden gekocht bij een gespecialiseerd kweekbedrijf. Ze kosten tussen de 20 en 80 cent per stuk, afhankelijk bij wie je ze aanschaft.
De verenigingen die betrokken zijn bij het Coccinella Libera Tutti-project hebben recent een onlinecampagne gelanceerd om geld in te zamelen voor de aankoop van nog veel meer lieveheersbeestjes.
Dat gebeurt met de slogan: 1 euro = 1 caffè = 5 coccinelle. Meer informatie over de inzamelingsactie vind je hier.
LEES OOK:
S.P.Q.R. - Romenieuws 
Geef een reactie