De Romeinse vervoersmaatschappij ATAC wil een einde maken aan het fenomeen waarbij personeelsleden zich ziek melden en vervolgens elders aan de slag gaan.
Met de komst van het Covid-19-virus is het aantal vermeende zieken en de plaag van dubbel werk nog aanzienlijk gestegen, maar het systeem bestaat al veel langer. Zowel buschauffeurs, bedienden als technisch personeel doen er aan mee.
Vergeleken met vervoersmaatschappijen in andere grote steden, ligt het aantal niet-gewerkte dagen bij het Romeinse ATAC dubbel zo hoog.
De afwezigheidsgraad van de 11.144 werknemers van ATAC bedraagt 15,5 procent. Bij het vervoersbedrijf ATM (Azienda Trasporti Milanesi) in Milaan bijvoorbeeld is dat 7,5 procent.
Recent kwam nog een sterk staaltje van misbruik aan het licht. Een werkneemster, die al twee jaar afwezig was wegens ziekte, bleek in werkelijkheid helemaal niet ziek, maar hield op een Spaans eiland al die tijd gewoon haar eigen B&B open.
De zaak kwam aan het licht nadat ze wat al te gretig foto’s op Facebook had gepost, die uiteindelijk haar directe baas onder ogen kwamen.
Afwezig zijn wegens een onbestaande ziekte is één zaak, soms is het misbruik echter nog veel flagranter. Zo zijn er al chauffeurs betrapt die ’s ochtends gewoon beginnen aan hun dienst, hun voertuig vervolgens ergens in een loods parkeren en daarna de hele dag andere dingen gaan doen.
Dat bepaalde ritten helemaal niet worden gereden valt niet echt op omdat Romeinen het gewoon zijn dat sommige bussen niet komen opdagen en daarvoor zelden of nooit klacht indienen. Met de chaotische dienstregeling die in de praktijk eigenlijk onbestaande is omdat ze nooit wordt gevolgd, valt daar ook niet aan te beginnen.
ATAC krijgt bovendien zoveel andere klachten te verwerken dat die ene specifieke klacht over een verdwenen of niet uitgevoerde busrit gewoon verdwijnt in de massa. De frauderende werknemers voelen zich dus redelijk veilig.
Als er al eens iemand door de mand valt gebeurt dat meestal door de eigen domheid. Zo ontdekten directieleden van ATAC een tijdje geleden (alweer) op de Facebook-pagina van een werknemer tientallen foto’s en video’s van skiwedstrijden die de man had gedeeld van zijn skiwedstrijden. Die beelden waren echter gepost op dagen dat hij ofwel ziek of aan het werk was. De man werd intussen geschorst en riskeert ontslag.
Het zijn echter druppels op een hete plaat want het fenomeen is wijdverspreid. De meest recente ‘grote vangst’ gebeurde drie jaar geleden toen na een gerichte actie elf chauffeurs werden betrapt en hun ontslag kregen. In plaats van achter het stuur van hun bus te zitten waren ze aan de slag als verhuizer, tegelzetter of elektricien.
Overigens gaan niet alleen de chauffeurs in de fout. Heel wat technici en monteurs die in de herstelwerkplaatsen van de bussen werken komen doorgaans in de voormiddag wel werken, maar na de lunch dagen ze vaak niet meer op omdat ze dan elders gaan bijklussen.
Sommigen melden zich niet ziek, maar spelen het via collega’s klaar dat hun aanwezigheidskaart wordt afgestempeld en geregistreerd, waardoor ze die dag netjes hun gewone loon ontvangen.
ATAC heeft het externe en gespecialiseerde bedrijf Axerta aangetrokken om een volledige interne audit uit te voeren en de fraude tot op het bot uit te spitten. De onderzoeksdossiers die Axerta aanlegt, kunnen desnoods voor de rechtbank worden gebruikt.
ATAC is nu al maanden bezig met het in kaart brengen van degenen wie wegens dubbel werk niet op kantoor, in de garages of in de werkplaatsen aanwezig zijn. Zo werden al een heleboel werknemers geïdentificeerd.
Er is ook sprake van vervalste medische attesten, waarbij datums werden gewijzigd, handtekeningen van artsen en briefhoofden werden nagemaakt en er werden gestolen stempels van dokters gebruikt. Iemand viel door de mand omdat hij doktersbriefjes had gebruikt van een arts die al jaren geleden overleden was.
Er zou ook ingebroken zijn in het computersysteem van ATAC om de ziektedagen van bepaalde werknemers te wissen. Sommige dossiers zijn inmiddels al doorgestuurd naar het parket. Een aantal werknemers is al aangeklaagd wegens valsheid in geschrifte en fraude.