Even de oudheid of de barokkunst in Rome afwisselen met iets heel anders? Vanaf nu kan je opnieuw terecht in het Planetarium dat na acht jaar gesloten geweest te zijn, op 22 april opnieuw de deuren opende.
Het Planetario van Rome werd volledig gemoderniseerd en uitgerust met gloednieuwe geavanceerde technologie en digitale snufjes die bezoekers van alle leeftijden een fascinerende, leerrijke en meeslepende ervaring moeten bieden.
Dankzij de nieuwe apparatuur kunnen bezoekers de wonderen van het universum op een unieke manier ontdekken. Om informatie en kennis te verspreiden zal het vernieuwde Planetarium van Rome bijzondere astronomische shows aanbieden, waarbij wetenschap, kennis en realiteit primeren, maar die de bezoeker tegelijk op een verbluffende manier zullen onderdompelen in de wondere wereld van de kosmos.
Het Planetario is ondergebracht in het gebouw van het Museo della Civiltà Romana (het Museum van de Romeinse Beschaving) in de EUR-wijk. Het complex ging acht jaar geleden dicht voor het uitvoeren van grootschalige renovatie- en veiligheidswerken.
Het hart en het pronkstuk van het Planetarium is het technisch systeem met gloednieuwe digitale projectoren. De oude optische projector is vervangen door de hightech Sky Explorer die 4K-videoresolutie biedt, waardoor het oppervlak van planeten met extreem realisme kan worden gereconstrueerd.
De vorige projector kon enkel beelden tonen via één digitaal kanaal en werd nog bestuurd door Windows 95. De filmprojectoren waarmee het Planetarium nu is uitgerust, zijn zo krachtig dat ze bijvoorbeeld in een ongelooflijke resolutie en in een zeer hoog contrast details van de maan of de planeet Mars kunnen tonen. Ook beelden van afgelegen plekken uit het heelal, van verre sterrenstelsels en nevels, kunnen zeer scherp worden geprojecteerd.
De voorstelling die je te zien krijgt duurt 45 minuten. Al dat beeld- en filmmateriaal kan dankzij een nieuwe databank in realtime worden bijgewerkt. Het systeem kan een grote hoeveelheid gegevens analyseren, desgewenst archiveren en kan op basis van actueel astronomisch nieuws zelf updates uitvoeren zodat alle wetenschappelijke ontdekkingen die te maken hebben met de planeten uit ons zonnestelsel of het universum op de voet kunnen worden gevolgd.
De software maakt het ook mogelijk om te communiceren met de internationale astronomische gemeenschap en andere planetaria door het delen van onderzoeksresultaten en studies. Dat kan in de nabije toekomst zelfs live, via de cloud. Je ‘praat’ als het ware met projecties.
Het systeem is daardoor ook bruikbaar voor het presenteren van shows, het organiseren van lezingen met personen die elders verblijven of de creatie van unieke vertelmethodes.
Tijdens de Wereldexpo in Milaan in 2015 kregen bezoekers in sommige paviljoenen al een voorsmaakje van deze technologie te zien, die nu in Rome als één van de eerste plekken in Italië in de praktijk wordt toegepast.
Er werd niet alleen gewerkt aan het interieur van het Planetarium, ook het gebouw zelf werd opgeknapt. Meer bepaald werden het atrium met de externe voorhal en de trappen opgefrist. De buitenvloeren en de daken werden hersteld.
Het Planetarium bestaat uit een ruimte van ongeveer 300 m² en is overdekt door een grote koepel die werd vervaardigd door het Franse bedrijf Denis. Ook de koepel is helemaal schoongemaakt. Hij heeft een doorsnede van 14 m en fungeert als projectiescherm.
Bezoekers kunnen plaatsnemen in één van de 98 comfortabele zetels die in concentrische rijen zijn gemonteerd. Deze cirkelvormige opsteliing bleef behouden om de meeslepende ervaring van de ‘astronomische reis’ te verhogen en om een klassiek bioscoopeffect te vermijden.
Twintig jaar geleden werd in het stadscentrum het historische Planetarium van Rome, dat zich sinds 1928 bevond in een (vermoedelijk) frigidarium dat deel uitmaakte van de Thermen van Diocletianus, gesloten voor het publiek. Het opschrift ‘Planetario‘ staat vandaag nog altijd op de gevel vermeld.
In die tijd was dit het grootste planetarium van Italië (sommigen zeggen zelfs van Europa) en als attractie erg geliefd bij zowel Romeinen als toeristen.
Nadat Rome de hoofdstad van Italië werd en er nieuwe ministeries in de buurt kwamen, werd een nieuwe weg aangelegd, de Via Cernaia, die het gebouw letterlijk afsneed van de rest van de voormalige thermen van Diocletianus.
Toen het gebouw in 1983 voor het publiek werd gesloten, verloor Rome één van de weinige bronnen van wetenschappelijke cultuur die toen in de stad aanwezig waren. Dit gebrek werd jarenlang aangeklaagd door de media, door burgers en door de grote groep Romeinse amateur-astronomen.
De verhuizing van het Planetarium naar de EUR zorgde tijdelijk voor een ommekeer. De omgeving en het museumgebouw waarin het werd gehuisvest, waren echter allesbehalve nieuw en eigenlijk was het hele complex ook op dat moment al lang aan renovatie toe. Acht jaar geleden ging het Planetarium effectief dicht voor langdurige werkzaamheden. Die zijn nu dus achter de rug.
In hetzelfde gebouw bevindt zich zoals verteld dus ook het Museo della Civiltà Romana, het Museum van de Romeinse Beschaving. Aan dat gedeelte van het complex wordt nog steeds gewerkt en het museum is dus nog niet open.
Onder meer de kamer met de bekende maquette die archeoloog Italo Gismondi maakte van het oude Rome zoals dat eruitzag in de periode van keizer Constantijn, wordt nog gerestaureerd. Alleen daarvoor werd 1,1 miljoen euro uitgetrokken.
In totaal zal 18 miljoen euro worden besteed aan de restauratie en herontwikkeling van het Museo della Civiltà Romana en de enorme collectie die het herbergt. De bedoeling is in de toekomst opnieuw een mooie vaste tentoonstelling te creëren en de bezoekers een meeslepende en leerrijke ervaring doorheen de Romeinse geschiedenis te bieden.
Het complex waarin het Planetarium en het Museum van de Romeinse Beschaving is gevestigd, werd ontworpen door de architecten Aschieri, Bernardini, Pascoletti en Peressutti.
Zij waren de winnaars van één van de vele architectuurwedstrijden die werden uitgeschreven voor de realisatie van de belangrijkste gebouwen voor de Wereldtentoonstelling van Rome in 1942. Een Wereldexpo die door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog nooit plaatsvond.
Architect Pietro Aschieri, geïnspireerd door een scenografisch classicisme, pakte uit met de creatie van een majestueuze en enigszins hoogdravende structuur waarin hij zijn ideeën helemaal kon uitleven. Het architecturale complex is verdeeld in twee massieve, symmetrisch uitstekende parallelle gebouwen.
Een portiek met travertijnkolommen begrenst het plein en fungeert tevens als een scenografische achtergrond voor het plein dat door de structuren zelf wordt gecreëerd en omschreven.
In het midden van het voorschip, aan de zijde van het plein, bevinden zich twee monumentale ingangen , elk voorafgegaan door een smalle en verzonken gang, eveneens geflankeerd door statige travertijnkolommen.
Het statische karakter van de externe ruimte staat in contrast met de duidelijke dynamiek van de interne ruimte, die wordt benadrukt door de onregelmatige opeenvolging van kamers van verschillende structuur en grootte.
Bekijk hier een promofilmpje over het Planetario van Rome
Planetario e Museo Astronomico
Piazza Giovanni Agnelli 10, Rome
S.P.Q.R. - Romenieuws 