Al snel nadat omstreeks 2010 de eerste echt opmerkelijke streetart beelden op Romeinse muren verschenen, heeft de Sovrintendenza Capitolina ai Beni Culturali er werk van gemaakt om die kunstwerken ook te documenteren.
Omdat de kunstenaars vaak ook de actualiteit in beeld brengen, krijgt men zo bovendien een mooi tijdsbeeld. De streetart in de straten van Rome inspireert tegenwoordig ook steeds vaker jonge filmmakers, die de vele muurschilderingen op hun manier documenteren. Die krijgen daarbij zelfs steun van de stad Rome.
De muurschilderingen, die doorgaans worden gemaakt in afspraak met of zelfs in opdracht van de eigenaars van de gebouwen, zijn vaak echte kunstwerkjes.
Het hoeft niet te verwonderen dat de meeste streetart te vinden is in de Romeinse buitenwijken en niet in het historische centrum. Daardoor ontdekken talrijke toeristen deze kunstvorm amper of zelfs helemaal niet.
Het duurde destijds dan ook niet zolang vooraleer Turismo Roma een foldertje uitbracht, waarop toeristen de locaties met de mooiste streetart-kunstwerken die toen (n 2016) bekend waren, konden terugvinden.
Vergeleken met het aantal afbeeldingen die vandaag op Romeinse muren te vinden zijn, was dat nog een heel summiere folder, maar die vormde wel de aanzet tot het ontstaan van streetart-routes, waarbij je een wandeling maakt langs de mooiste gevelschilderingen.
Later volgde ook een app, Street Art Rome waarmee je snel door de stad kan navigeren op zoek naar de mooiste werken.
Zo biedt streetart toeristen ook een mooie gelegenheid om eens een stukje van de buitenwijken in Rome te leren kennen.
Ook filmmakers lieten zich al meermaals inspireren door de intussen tot een indrukwekkend aantal aangegroeide hoeveelheid kunstwerken in de Romeinse straten.
In 2015 werd de Censimento della Street art a Roma gelanceerd, een soort observatorium die het fenomeen kon monitoren. Sinds 2017 is daar het project van Street art a Roma: conoscere per valorizzare aan toegevoegd.
Hiermee wil men jongeren samenbrengen en hen laten communiceren over een onderwerp dat hen doorgaans wel interesseert. Zo ontstond ook een filmproject dat met steun van de stad Rome een reeks films wil afleveren, gemaakt door jongeren die op hun manier en door hun ogen de rijke en gevarieerde streetart in Rome tonen aan een groter publiek.
Het eerste filmpje in deze serie, getiteld La figura femmiile nella Street art, is zopas voorgesteld en werd gemaakt in de zomer van 2021, midden in de pandemie.
De vrijwillige filmmakers van dienst Chiara Cottone, Beatrice Lorenzi, Ilaria Di Marco en Ilaria Franceschi, gingen met de camera aan de slag tussen de muren en in de straten van Rome, op zoek naar vrouwenfiguren in de streetart-scène.
Ze kwamen terecht in verschillende buurten en wijken waarbij ze zich voornamelijk hebben gericht op de werken die een aantal reeds internationaal bekende straatkunstenaars in Rome hebben achtergelaten.
Na het openingsbeeld – een suggestieve zeemeermin geschilderd door het FX Collective samen met NemO’s in de Idroscalo in Ostia – volgt een selectie van een aantal werken.
De makers hadden daarbij niet de pretentie om volledig te zijn, maar wel een gevarieerd beeld te schetsen van de actuele streetart-scène in Rome.
Streetart is dus populair in Rome, ook bij de stedelijke overheid. Maar ook het regionale bestuur trok recent een bedrag van 400.000 euro uit voor Lazio Street art 2022.
Dat is een programma waarmee particulieren of verenigingen muurschilderingen of mozaïeken kunnen laten financieren op privégebouwen of op het openbare domein. Dit laatste moet dan wel in samenspraak met de lokale overheden gebeuren.
Het is al de derde keer dat de regio Lazio geld ter beschikking stelt voor het ondersteunen en promoten van streetart. Het bedrag is zelfs verdubbeld ten opzichte van 2020, toen men met het initiatief begon. In het eerste jaar werden dankzij het project negen grote streetart-werken gerealiseerd.
Een project dat geselecteerd wordt, krijgt van de regionale overheid een subsidie tot maximaal 80 procent van de kosten en tot een maximum bedrag van 12.000 euro voor een enkel werk of 20.000 euro voor verschillende uitvoeringen samen.
Bij de toegelaten kosten horen bijvoorbeeld de vergoeding van de kunstenaar, de aankoop van het gebruikte materiaal of de huur van apparatuur.
Er mag volgens vastbepaalde minimum- en maximumpercentages ook geld gaan naar het ontwerp,de ontwikkeling van het project, de communicatie over en de inhuldiging van het kunstwerk en een ongevallenverzekering voor de kunstenaar(s) of meewerkende personen.
In Rome zijn ondertussen al honderden van dergelijke gevelschilderingen te zien en daar komen er zeer regelmatig bij. Dat het ene werk al beter geslaagd wordt bevonden dan het andere, is uiteraard een kwestie van smaak.
Al hebben we persoonlijk vaak wel bewondering voor de originaliteit van sommige muurtekeningen, die bovendien zoals verteld vaak ook nog eens inspelen op de actualiteit.
Eén van de eerste streetart-werken die ook bij toeristen behoorlijk snel bekend werd, is het werk dat Italiaanse straatkunstenaar Blu in 2014 maakte.
Hij beschilderde toen een voormalig militair magazijn aan de Via del Porto Fluviale, niet ver van de Piramide van Cestius en de Centrale Montemartini, met 25 reusachtige gezichten in felle kleuren.
De gezichten overlappen elkaar en zijn opgevuld met honderden vreemde details en objecten zoals puzzelstukjes, tegels en bananen. De ramen, die nu deel uitmaken van appartementen, zijn in de meeste gevallen ook ogen geworden.
Je moet op enige afstand staan om het effect van de gezichten goed te kunnen zien. De vele details vallen dan weer pas op als je heel dichtbij komt.
Hoe langer je er naar kijkt, des te meer vreemde dingen ontdek je in het reusachtige kunstwerk. De schildering is niet beperkt tot één muur maar kronkelt zich rond het hele gebouw.
Blu werkte destijds twee jaar aan het project en had hiervoor geen vergunning. De financiering gebeurde door bewoners van de wijk Porto Fluviale.
Blu is reeds sinds het eind van de jaren ’90 van vorige eeuw actief als straatkunstenaar en werd enkele jaren geleden door The Observer uitgeroepen als één van de tien meest invloedrijke straatartiesten. Zijn werk zet meestal politieke en sociale situaties in de kijker.
Het werk van Blu is intussen te zien in heel de wereld, in Zuid-Amerika, maar ook in Palestina, Modena, Milaan, Londen, Wroclaw, Eindhoven, Berlijn en in Griekenland. Blu krijgt ook regelmatig uitnodigingen van musea en culturele verenigingen wereldwijd.
Het werk van streetart-artiesten die in Rome erg worden gewaardeerd en er in samenspraak met de overheid, buurtbewoners en eigenaars, vaak in slagen om een kale gevel om te toveren tot een fraai kunstwerk, heeft echter niets te maken met het kladwerk dat graffitispuiters in het openbaar domein achterlaten. Behalve de daders gruwt iedereen daarvan.
Het nieuwe filmpje van de jongeren kan je hier bekijken
Hier vind je een streetart-filmpje over Rome uit 2016
Had je ook graag alle mooie streetart beelden gezien die dit nieuwsbericht illustreren?
Jammer, maar de volledige toegang tot onze nieuwsberichten is voorbehouden aan clubleden van S.P.Q.R. Die konden deze beelden reeds eerder bekijken via hun exclusieve dagelijkse en geïllustreerde nieuwsbrief.
Help deze site reclamevrij houden en sluit je aan als lid van onze vereniging van Romevrienden (en -vriendinnen natuurlijk!).
Lees hier hoe je lid kan worden van S.P.Q.R.
Aanmelden als clublid kan je via deze link
S.P.Q.R. - Romenieuws 