De Italiaanse astronaut Samantha Cristoforetti (45) wordt binnenkort de eerste Europese vrouw die het bevel voert over het International Space Station (ISS). Cristoforetti neemt op 28 september de leiding over van de Russische kosmonaut Oleg Germanovitsj Artemjev.
De overdracht gebeurt tijdens een ceremonie, waarbij symbolisch een sleutel wordt overhandigd. De ceremonie wordt live vanuit het ruimtestation uitgezonden op ESA Web TV, via de website van het Europese Ruimtevaartagentschap ESA.
Samantha Cristoforetti wordt de vijfde Europese commandant van het ISS en treedt daarmee in de voetsporen van haar landgenoot Luca Parmitano en van de eerdere ESA-astronauten Frank De Winne (België), Alexander Gerst (Duitsland) en Thomas Pesquet (Frankrijk).
Ze is ook de eerste Europese vrouw die deze functie bekleedt. Na de Amerikanen Sunita Williams en Shannon Walker, wordt ze tevens de derde vrouwelijke ISS-commandant ter wereld.
De commando’s van het ISS worden toegekend op basis van gezamenlijke beslissingen van NASA (Verenigde Staten), Roscosmos (Rusland), JAXA (Japan), ESA (Europa) en CSA (Canada).
De ESA wordt in dit selectieproces vertegenwoordigd door de Belg Frank De Winne, tegenwoordig hoofd van het European Astronaut Centre en ISS-programmamanager.
Samantha Cristoforetti, geboren in Milaan, werd op 23 november 2014 de eerste Italiaanse vrouw in de ruimte. Cristoforetti, die in Italië zeer populair is en van de pers en het publiek de troetelnaam AstroSam kreeg, is een voormalige luchtmachtpiloot.
Ze heeft ook het record voor de langste ononderbroken ruimtevlucht door een Europese astronaut op haar naam staan, namelijk 199 dagen en 16 uur.
Het werk in het ruimtestation wordt gecoördineerd door de vluchtdirectie in de controlecentra op aarde. De commandant van het station is verantwoordelijk voor de prestaties en het welzijn van de bemanning aan boord.
De bevelhebber onderhoudt tevens de communicatie met de teams op aarde en grijpt in bij noodgevallen. Omdat Samantha het commando overneemt in de laatste weken van haar verblijf aan boord, zal één van haar belangrijkste taken zijn om te zorgen voor een vlotte en uitgebreide overdracht aan de volgende bemanning.
De Europese en Amerikaanse ruimtevaartorganisaties vinden het onaanvaardbaar dat Rusland het internationaal ruimtestation ISS gebruikte om politieke boodschappen te verspreiden. Ze reageren daarmee op een foto van drie Russische kosmonauten aan boord van het ISS.
Die poseerden in juli met de vlaggen van de zelfverklaarde Volksrepublieken Loegansk en Donetsk, twee provincies in Oekraïne. Het is nog steeds niet helemaal duidelijk hoe de vlaggen aan boord geraakten.
Een dergelijke politieke stellingname druist fundamenteel in tegen de belangrijkste missie van het ruimtestation, namelijk het bevorderen van wetenschappelijk en technologisch onderzoek voor vreedzame doeleinden, klonk het boos bij de NASA.
Ook Josef Aschbacher, de baas van het Europees ruimtevaartagentschap ESA, verklaarde dat het onaanvaardbaar is dat het ISS een platform wordt om politieke en humanitaire crisissen op aarde uit te spelen. Het ruimtestation moet volgens hem een symbool blijven voor vrede en inspiratie.
Op dit moment zijn ook nog één Europese en drie Amerikaanse astronauten aan boord van het ISS. De NASA had eerder verklaard dat de oorlog in Oekraïne geen gevolgen zou hebben voor de samenwerking met Rusland in het ISS.
De Russen maakten eerder bekend vanaf 2024 te willen stoppen met het ISS-project. Een dag later kwamen ze al terug op die uitspraak en werd verklaard dat het land het ruimtestation ten vroegste in 2028 zou willen verlaten.
Dat is in ieder geval eerder dan de geplande einddatum van de andere deelnemers aan het internationale ruimtestation. De Verenigde Staten, Europa, Canada en Japan willen het ISS-project pas rond 2030 afronden.
De verwachting is dat tegen die tijd commerciële ruimtestations beschikbaar zijn, waar astronauten van de betrokken overheden dan een plekje kunnen huren.
De Russen willen een eigen ruimtestation lanceren, het Russian Orbital Space Station (ROSS), maar of dat reeds in 2028 zal lukken is nog maar de vraag. Het laatste eigen Russische ruimtestation, de MIR, hing tussen 1986 en 2001 in de ruimte.
S.P.Q.R. - Romenieuws 