Piazza del Popolo wordt verlicht telkens een baby wordt geboren

Een openbaar straatkunstproject van Alberto Garutti in samenwerking met het Museo Nazionale delle Arti del XXI secolo (MAXXI) laat op Piazza del Popolo alle straatlampen ontbranden en gedurende een aantal seconden pulseren telkens in het Gemelliziekenhuis in Rome een kindje wordt geboren. De opflakkerende lampjes staan symbool voor de plotselinge en oprechte emotie die de geboorte van een baby opwekt.

Het kunstproject Ai Nati Oggi (aan wie vandaag geboren is) van Alberto Garutti verbindt de straatlantaarns van het plein met de kraamafdeling van de Policlinico Universitario Agostino Gemelli IRCCS. Elke keer dat het licht pulseert, betekent dit dat een kindje werd geboren.

Concreet wordt bij elke geboorte op een knop gedrukt, waarbij het lampensysteem op Piazza del Popolo in werking treedt. De lichtintensiteit zal geleidelijk verhogen, pulseren en na ongeveer dertig seconden terugkeren naar het normale niveau. Met grote geprojecteerde letters in reliëf wordt meer uitleg over het project gegeven.

Garutti haalt zijn kunstprojecten vaak vanuit musea naar de stedelijke context om een publieke betrokkenheid te creëren. De kunstenaar verkocht zijn installatie die in 1998 werd gebouwd al aan verschillende materniteiten in het buitenland. Onder meer de ziekenhuizen in Gent pakten er reeds in 2011 mee uit. De installatie is ook te zien in Istanbul en Moskou. Het kunstproject op Piazza del Popolo werd vorige maand ingehuldigd door burgemeester Virginia Raggi en blijft nog tot 1 december actief.

Voor wie zich afvraagt hoelang er moet gewacht worden om de installatie in werking te zien: dat zou in principe niet te lang mogen duren. In het Gemelli-ziekenhuis worden ieder jaar ruim vierduizend kinderen geboren, dat zijn er gemiddeld elf per dag. Wanneer je een wandeling maakt op Piazza del Popolo is er dus een redelijke kans dat je een “geboorte” kan meemaken.

President Mattarella koopt tijd tot dinsdag

In een poging om de ontslagnemende regering een doorstart te laten maken koopt de Italiaanse president Sergio Mattarella wat tijd. De partijleiders krijgen tijd tot dinsdag 27 augustus om op zoek te gaan naar een nieuwe parlementaire meerderheid.  Dinsdag volgt een nieuwe consultatieronde tussen de president en de politici. Daarna beslist Mattarella of de installatie van een tijdelijke regering bestaande uit een nieuwe coalitie mogelijk is of dat er nieuwe verkiezingen moeten komen. Wellicht kan ook een tijdelijke regering bestaande uit technocraten worden gevormd, dat zorgde in het recente verleden ook al eens voor een oplossing. De regering van Giuseppe Conte, die nu net als de Belgische regering in lopende zaken is, was al de 65ste sinds Italië in 1946 een republiek werd.

De actuele regeringscrisis ontstond toen premier Giuseppe Conte dinsdag het ontslag van zijn  regering indiende. De voorbije dagen sprak de president met alle betrokkenen, maar tot dusver zonder veel resultaat. In een poging om Matteo Salvini van Lega schaakmat te zetten probeerden de MoVimento 5 Stelle of de Vijfsterrenbeweging en de Partito Democratico of de Democratische Partij de voorbije dagen uit te zoeken of ze samen een coalitie kunnen vormen.

De kans dat dit zal lukken is echter zeer klein. Het water tussen beide partijen is zeer diep. De voorbije jaren lieten ze geen van beiden een kans onbenut om zware kritiek te leveren op elkaar. Een toenadering tussen de aartsrivalen ligt dus zeker niet voor de hand. Maar om Salvini buitenspel te zetten, de man die verantwoordelijk wordt geacht voor het opblazen van de onwaarschijnlijke coalitie tussen Lega en de  Vijfsterrenbeweging is misschien veel mogelijk. Het zou Matteo Salvini degraderen van één van de leidende figuren in de regering tot oppositieleider.

Er is alleszins een spannende week op komst in Italië, temeer omdat er weinig tijd rest. Italië moet half oktober de begroting voor 2020 voorleggen aan Europa. Het land moet liefst 23 miljard extra bezuinigen. Als dat niet lukt treedt automatisch een btw-verhoging van 22 naar 25 procent in werking, een maatregel die de Italianen financieel pijn zou doen en een heleboel ontevreden kiezers zou opleveren. Dat scenario wil men dus in ieder geval proberen te vermijden. Daarom is de komst van een overgangsregering niet ondenkbaar: een neutrale groep technocraten die Italië moet behoeden voor financiële rampen tot nieuwe verkiezingen op een gunstiger moment mogelijk zijn.

Reconstructie van de uitbarsting van de Vesuvius in 79

In het nieuwe nummer van het magazine Kijk dat vanaf vandaag tot en met 18 september in de winkel ligt, staat een reconstructie van de vulkaanuitbarsting in Pompeï die bijna 2000 jaar geleden de hele omgeving rond de Romeinse stad onder een dikke laag vulkanische as bedekte. Daarbij vielen zeker 20.000 doden, deels door een regen van as en brokstukken en deels door levensgevaarlijke ‘gloedwolken’. Nog steeds stuiten wetenschappers op nieuwe aanwijzingen over het verloop van deze klassieke catastrofe.

Een doodnormale zomerdag op de Vesuvius. In het pittoreske Romeinse stadje Pompeï stallen bakkers hun broden uit op de markt en leiden priesteressen een mis op het altaar voor de tempel van Apollo. In het amfitheater vechten gladiatoren tijdens de zoveelste spelen, de badhuizen zitten stampvol rijke Romeinen. Niks aan de hand – totdat de grond weer eens trilt. Mensen kijken even op, maar ach, aardbevingen zijn in de vulkaanrijke regio Campanië niet ongewoon, dus iedereen gaat weer over tot de orde van de dag, onwetend van de rampspoed die hen nog dat etmaal zal treffen.

De grote uitbarsting van de Vesuvius, waarbij de stadjes Pompeï en het nabijgelegen Herculaneum onder een laagas en lava bedekt werden, spreekt nog steeds tot de verbeelding. Het geweld waarmee de vulkaan de vallei in Campanië overrompelde, is tot vandaag voer voor schrijvers en filmregisseurs. Het drama intrigeert ook wetenschappers; geologen en anderen doen nog steeds onderzoek naar de grote klap. Over wat we de afgelopen jaren te weten zijn gekomen over deze beruchte eruptie lees je meer in Kijk nummer 9/19.

Bar San Calisto viert 50ste verjaardag

Bar San Calisto, de beroemdste bar in de wijk Trastevere, bestaat precies 50 jaar. Op zondag 4 augustus werd dit uitgebreid gevierd door de lokale bevolking en klanten in de wijk. De bar is niet alleen populair omdat ze gelegen is aan het gelijknamige plein in het al even populaire Trastevere, maar ook vanwege de eigenaar Marcello Forti die volgens de plaatselijke bevolking altijd zichzelf gebleven is, geen kapsones heeft en lage prijzen rekent voor de consumpties. Ook zijn personeel is hem trouw, waarvan sommigen al 20 tot 30 jaar.

Marcello Forti is ooit begonnen als bordenwasser, was vervolgens ober en hulpje in de keuken, tot hij aan het eind van de jaren ’60 van de vorige eeuw de kans kreeg om op 23-jarige leeftijd de bar van de vorige eigenaar over te nemen. In een interview met ‘Roma Today’ vertelt Marcello dat hij nog steeds geniet van het contact met zijn klanten, zelfs meer dan ooit te voren. Vooral de jongste jaren komen er veel studenten in de avonduren.

Toch was het niet altijd feest bij bar San Calisto. Vorig jaar nog was er een relletje: de bar moest na klachten van omwonenden drie dagen de deuren sluiten wegens het feit dat er mensen met een crimineel verleden over de vloer kwamen en vanwege teveel lawaai in de late uren waardoor de nachtrust in de buurt verstoord werd.

Daarnaast is bar San Calisto bekend als populaire opnamelocatie voor diverse films, waaronder de Oscarwinnende film La grande bellezza van Paolo Sorrentino. Een scène uit deze film die zich afspeelt in de bar kan je hier bekijken. “Het is altijd een genoegen een kleine bijdrage te mogen te leveren aan de Italiaanse cinema en waar we ook trots op zijn”, aldus Marcello.

Vorig jaar was ik getuige van een opname van de komische film Cittadini del mondo van Gianni Di Gregorio, acteur en regisseur van onder andere Pranzo di ferragosto. Precies een dag voordat de bar enkele dagen op slot ging.

Bar San Calisto
Piazza di San Calisto 3
Trastevere, Rome

Dit artikel is een bijdrage van clublid GIUSEPPE CASCINO

Romeinen kunnen metroticket betalen met plastic flessen

Het stadsbestuur van Rome is eind juli met een experiment begonnen waarbij je plastic flessen kan inleveren en als beloning gratis mag reizen met de metro. Het systeem wordt de komende twaalf maanden uitgetest en moet de circulaire economie in Rome bevorderen. De eerste week na de introductie werden al 11.000 flessen ingezameld. Concreet ontvangen Romeinen die een petfles inleveren 5 eurocent. Het formaat van de fles heeft geen belang.

Om het voor de consument gemakkelijker te maken, wordt het krediet bijgehouden via een app. Zodra voldoende krediet is opgebouwd kan je dat inwisselen voor een metrokaartje van 1,50 euro, al kan je evengoed geld sparen om je metro-abonnement of een ander vervoersbewijs mee te betalen. Per dertig ingeleverde flessen krijg je dus een gratis rit. Dankzij de app hoef je geen hele zakken lege flesjes naar het station te sjouwen en kan je beetje bij beetje sparen voor een gratis metroticket.

Burgemeester Virginia Raggi stelde eind juli persoonlijk de eerste flessenautomaten in werking. Er zijn voorlopig drie apparaten in werking. Ze werden geplaatst in de metrostations Cipro (lijn A), Piramide (lijn B) en San Giovanni (lijn C). Die stations werden doelbewust gekozen zodat elke metrolijn over een automaat beschikt. Het initiatief is het eerste in zijn soort in Italië.

Premier Giuseppe Conte biedt ontslag regering aan bij president Mattarella

De Italiaanse premier Giuseppe Conte heeft president Sergio Mattarella het ontslag van de regering aangeboden. Volgens Conte  werd na de Senaatsvergadering van deze namiddag duidelijk dat er een einde gekomen is aan de coalitie tussen de Vijfsterrenbeweging (M5S) en Lega. Het is een scenario dat er zat aan te komen. De regeringscrisis werd ingeluid door Lega-leider Matteo Salvini die nieuwe verkiezingen wil afdwingen. Salvini is ervan overtuigd dat zijn stijgende populariteit hem als premier aan de macht zal brengen.

Premier Conte beschuldigde Salvini ervan zijn persoonlijke en partijbelangen boven die van het land te stellen. Hij waarschuwde dat diens poging de regering omver te werpen de economie kan schaden. De partijloze premier sprak vandaag het parlement toe over de politieke beroering die door Salvini werd ontketend en verweet hem zijn groeiende populariteit in de peilingen te willen verzilveren via vervroegde verkiezingen. Geplande hervormingen kunnen daardoor in gevaar komen, zei Conte. Lega-leider en minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini bestempelde zijn coalitiepartner MoVimento 5 Stelle de jongste weken voortdurend als een obstakel in de regeringscoalitie. Hij trok daarmee feitelijk de stekker uit de alliantie die al van bij de aanvang onwaarschijnlijke dimensies had.

Het is nu aan president Mattarella om te beslissen of er nieuwe verkiezingen komen, dan wel een nieuwe coalitie te smeden. De meeste partijen hebben er geen belang bij om opnieuw de confrontatie met de kiezer aan te gaan. De president zou bij de betrokkenen ook een consultatieronde kunnen afdwingen om na te gaan of een nieuwe regering gevormd kan worden. Er zou een overgangsregering van technocraten in het zadel kunnen worden gehesen, iets wat in het recente verleden al vaker gebeurde.

Italië kan zich momenteel eigenlijk niet permitteren om geen regering te hebben. Er moet een begroting voor 2020 worden opgesteld, er moet worden voorkomen dat de Italianen volgend jaar een btw-verhoging te slikken krijgen en er moeten maatregelen worden uitgewerkt om de economie te reanimeren. Als ook president Mattarella beslist dat geen enkele regering nog levensvatbaar is, moeten in ieder geval tussen 45 en 70 dagen na de ontbinding van het parlement nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. Zowel 27 oktober als 3 november zijn al genoemd als mogelijke data, al is dat dus nog voorbarig.

De Vijfsterrenbeweging, bij de parlementsverkiezingen in maart 2018 nog de grote winnaar, verliest volgens de peilingen bij een nieuwe stembusslag de helft van haar kiezers. Het centrumrechtse Forza Italia van ex-premier Silvio Berlusconi dreigt zelfs helemaal fijngemalen te worden door Salvini’s Lega, die in omvang zou verdubbelen in vergelijking met anderhalf jaar geleden en zelfs de volstrekte meerderheid zou kunnen halen. Ook bij de centrumlinkse Partito Democratico (PD) gruwen heel wat parlementsleden van een vervroegde electorale race omdat ze weten dat de nieuwe partijvoorzitter, Nicola Zingaretti, hen geen plek op de kieslijst zal geven. Het gaat om vertrouwelingen van zijn grote rivaal in eigen rangen, de voormalige premier Matteo Renzi.

Newcastle University start project om Romeinse graffiti in groeve nabij Muur van Hadrianus te behouden

Eerder dit jaar is de Universiteit van Newcastle samen met Historic Engeland een project gestart om de Romeinse graffiti in een groeve nabij de Muur van Hadrianus in Engeland te behouden. De inscripties zijn gemaakt door Romeinse soldaten die werkten in de groeve en kunnen mogelijk meer vertellen over hun dagelijkse leven. Dat schrijft Archeologie Online.

De bewuste groeve bevindt zich in Cumbria, Groot-Brittannië. Reeds in de achttiende eeuw werden de Romeinse inscripties ontdekt. Nadat in het begin van de jaren ’80 van de vorige eeuw een pad instortte, was het echter niet meer mogelijk voor het publiek om de Romeinse graffiti te bewonderen. De inscripties werden gemaakt in 207 na Chr., terwijl de groeve werd gebruikt om een deel van de Muur van Hadrianus te repareren. De verzameling inscripties in de groeve stond lange tijd bekend als ‘The Written Rock of Gelt’, een verzameling van negen Romeinse inscripties waarvan er nog zes leesbaar waren. Dit is trouwens niet de enige Romeinse groeve in Engeland waar Romeinse graffiti zijn aangetroffen.

Naast de al bestaande inscripties zijn ook een viertal nieuwe inscripties gevonden, ook blijken eerder verloren gewaande inscripties toch nog leesbaar. Een van de al bekende inscripties geeft een indicatie van wanneer de graffiti is geplaatst. Deze inscriptie leest: ‘APRO ET MAXIMO CONSVLIBVS OFICINA MERCATI’. Hiermee wordt het consulaat van Aper en Maximus aangeduid. Aangezien het bekend is dat deze twee Romeinen consuls waren in 207 na Chr., en dat er in dit jaar ook herstelwerk aan de Muur van Hardianus werd verricht, geeft dit een redelijk betrouwbare datering voor de inscripties.

Naast inscripties die informatie verschaffen over wie, wat en wanneer, zijn ook graffiti gevonden die inkijk geven in het dagelijkse leven van de Romeinen die in de groeve aan het werk waren. Zo is één van de gevonden inscripties een karikatuur van de officier die de leiding had in de groeve. Ook is een afbeelding van een fallus gevonden, wat in die tijd als een symbool voor geluk diende.

Archeologen van de Newcastle University zijn dus een project gestart om deze inscripties vast te leggen. Dit was niet altijd even makkelijk, onder meer omdat de inscripties zich niet allemaal op makkelijk bereikbare plaatsen bevinden. Hiervoor werd er samengewerkt met experts in het rotsklimmen om zo door middel van touwen en katrollen toch de Romeinse graffiti te kunnen bereiken. Om de inscripties ook in 3D vast te leggen, werd er gebruik gemaakt van fotogrammetrie. Zo kunnen de archeologen de inscripties ook later nog goed onderzoeken. Het project is onder meer gestart omdat de graffiti verloren dreigen de gaan. De inscripties zijn gekerfd in zachte zandsteen en erosie zorgt ervoor dat ze langzaam verdwijnen.

Graffiti uit de oudheid zijn bijzonder, omdat ze onderzoekers van nu kunnen vertellen over het dagelijkse leven van de mensen van toen. Ze geven een kijkje in het leven van mensen die anders nooit of nauwelijks in de schijnwerpers staan, zoals een Romeinse soldaat aan het werk in een steengroeve. Een goed voorbeeld hiervan is de graffiti die werd ontdekt in Pompeï. Omdat deze stad werd bedolven onder een dikke laag as, zijn vele graffiti bewaard gebleven. Van liefdesverklaringen tot boodschappenlijstjes, dergelijke inscripties zijn zeer waardevol voor ons begrip van de samenleving in de oudheid.

De resultaten van het project in Cumbria zijn te bewonderen via Sketchfab, via deze website kunnen sommige van de inscripties in 3D worden bekeken.

Vaticaanse munt voor zeven jaar pontificaat Franciscus

Het Ufficio Filatelico e Numismatico, de Numismatische Dienst van het Vaticaan, brengt een speciale munt op de markt om de zevende verjaardag van het pontificaat van Franciscus te vieren. De munt wordt vanaf nu te koop aangeboden in het kantoor van de Amministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica (APSA), de dienst die belast is met het beheer van de goederen en het patrimonium van de Heilige Stoel en op de verkoopplaatsen van de Libreria Editrice Vaticana, de Uitgeverij van de Heilige Stoel.

Op de voorkant staat het wapen van paus Franciscus met het opschrift: Franciscus PMA VII. Op de achterkant bevindt zich een afbeelding van het logo voor de komende bijzondere bisschoppensynode over de Amazone van oktober, met daarbij in het Latijn de bekende zin uit het eerste Bijbelse scheppingsverhaal: En God zag dat het heel goed was.

De munten zijn zoals gewoonlijk in eerste instantie bedoeld voor muntverzamelaars. Zij worden slechts op een beperkte oplage verspreid: dertig reeksen met drie munten in goud, zilver en brons, dertig reeksen gouden munten, 2.000 zilveren en 2.500 in brons. Door hun kleine oplage stijgen de munten na de uitgifte bij verzamelaars doorgaans snel in waarde.

Winkeluitbater Paolo Cenci (90) overleden

Paolo Cenci, de uitbater en eigenaar van de historische kledingzaak Davide Cenci aan de Via di Campo Marzio 1-7 in Rome is overleden. Hij werd 90 jaar. De dure maar stijlvolle boetiek is vooral bekend omdat talrijke senatoren, parlementsleden en ministers er vaste klant zijn. Paolo Cenci werd zowat beschouwd als de persoonlijke kleermaker van vele politici. Tot enkele enkele dagen voor zijn dood was hij regelmatig te vinden in de winkel.

De zaak werd in 1926 opgericht door zijn vader Davide en begon als een klein winkeltje in de Via di Campo Marzio. De winkel kende al van bij het begin veel succes en breidde snel uit tot een zaak die het grote pand uiteindelijk volledig in beslag zou nemen. Cenci zou er nooit meer weggaan. De winkel strekt zich uit over twee verdiepingen.

Behalve kleding en schoenen voor mannen, beschikt Davide Cenci vandaag ook over een gamma designertassen en avondjurken voor vrouwen. De faam van de winkel bleef bovendien niet beperkt tot Rome: Davide Cenci heeft tegenwoordig ook een filiaal in Milaan en New York.

Nieuwe statuten voor Vaticaanse bank

Paus Franciscus heeft op advies van de Raad van Kardinalen enkele wijzigingen doorgevoerd in de nieuwe statuten voor het Istituto per le Opere di Religione (IOR, het Instituut voor Religieuze Werken), beter bekend als de bank van het Vaticaan. De aanpassingen worden voor een periode van twee jaar op proef van kracht, daarna volgt een evaluatie. Het vorige statuut dateerde uit 1990.

De belangrijkste wijzigingen zijn de afschaffing van een interne audit en de beperking van de zittingstermijn van kardinalen. Werknemers van het IOR mogen geen nevenactiviteiten meer uitvoeren. De raad van commissarissen wordt uitgebreid van vijf naar zeven leden en krijgt het recht om externe accountants voor te dragen. Het management van de bank zal in de toekomst elke maand schriftelijk verslag uitbrengen over de economische situatie.

Het Instituut voor Religieuze Werken werd opgericht in 1942. Het is verantwoordelijk voor het behoud en beheer van de financiën en de administratie van roerende en onroerende goederen die door fysieke of rechtspersonen aan het Instituut zijn overgedragen of toevertrouwd voor religieuze of liefdadigheidsdoeleinden. Sinds 2010 werd een ingrijpende hervorming doorgevoerd om te beletten dat de instelling misbruikt wordt voor het witwassen van (maffia)geld of de financiering van terrorisme.