Tentoonstelling over Pompeii in het Colosseum al voor de tweede keer uitgesteld

Het bekende archeologische tijdschrift Archeo brengt deze maand een special over de tentoonstelling over Pompeii die normaal deze week op de tweede verdieping van het Colosseum had moeten beginnen.

Omdat de stijgende Covid-19-besmettingen Rome van de gele naar de oranje risicozone hebben geduwd, wordt de tentoonstelling echter voor onbepaalde tijd uitgesteld.

Het is al de tweede keer dat dit gebeurt. Oorspronkelijk had de tentoonstelling op 6 november moeten openen, maar toen moesten alle musea en expozalen dicht. Nu had men erop gerekend op 16 januari te kunnen starten, maar blijven de musea en archeologische sites door de verstrengde maatregelen gesloten

In principe moest de Pompeii-tentoonstelling eindigen op 31 januari. Of en wanneer de tentoonstelling kan worden verlengd is nog niet duidelijk. Dat zal mee afhangen van hoe lang Rome de vele bruiklenen uit Napels en Pompei nog een tijdje in haar bezig mag houden.

Het evenement werd georganiseerd in samenwerking met het Parco archeologico di Pompeii en het Museo Archeologico Nazionale di Napoli. De tentoonstelling werd bedacht en samengesteld door de gevierde en op 15 september vorig jaar overleden archeoloog Mario Torelli.

De expo gaat vooral in op de geschiedenis van de langdurige relatie tussen Rome en Pompeii. Het publiek krijgt bijna 100 artefacten te zien die de complexe dialoog opnieuw tot leven brengen die Rome en Pompeii als archeologische sites met elkaar verbond, van de Tweede Samnitische Oorlog tot de uitbarsting van van de vulkaan in 79 na Christus.

Centraal staat de reconstructie van de sociale en culturele relaties, met name degene die traceerbaar zijn door archeologisch onderzoek. De tentoongestelde vondsten worden verrijkt met video’s en virtuele projecties.

De tentoonstelling richt zich tevens op drie cruciale momenten in de geschiedenis van Pompeii: de Romeinse belegering in 89 v. Chr., de aardbeving van 62 na Chr. en de catastrofale vulkaanuitbarsting in 79 na Chr. die de stad aan de Vesuvius zou vernietigen.

Ander archeologisch nieuws: het Parco Archeologico di Ostia Antica is een samenwerking aangegaan met het voormelde tijdschrift Archeo. Gedurende het hele jaar 2021 zullen in de rubriek Fronte del Porto archeologen, architecten en restauratoren maandelijks rapporteren over de actuele restauratieprojecten, de verbeteringsprojecten en de activiteiten waarmee ze dagelijks bezig zijn.

In de eerste aflevering, in het nummer van januari dat nu in de kiosken ligt, vertelt Alessandro D’Alessio, de directeur van het archeologische park, meer over het Ostia-Portus-systeem, de verbinding tussen de grote haven uit de keizertijd en het stadje Ostia, aan de monding van de Tiber.

Ook nog interessant in dit nummer: de restauratie van de tempel van Venus en Rome en de opening van het Archeologisch Museum van Stabia (Libero D’Orsi), dat de luxe van de prachtige villa’s van het oude Stabia nabij Pompeii documenteert.

MAXXI viert tiende verjaardag

Tien jaar geleden opende in Rome het Museo Nazionale delle Arti del XXI Secolo, het Nationaal Museum voor Kunsten uit de 21ste eeuw. Het museum is beter bekend als het MAXXI, de laatste drie letters worden in dit geval Romeinse cijfers en verwijzen naar de 21ste eeuw.

Het MAXXI is het eerste nationale museum voor moderne kunst van Italië en opende eind 2009, begin 2010 de deuren voor het publiek. Vorig jaar werden omwille van de viruspandemie enkele vieringen geannuleerd of opgeschoven. Ter gelegenheid van de tiende verjaardag werd ook een postzegel uitgebracht.

De postzegel wordt verspreid door Poste Italiane en is zolang de voorraad strekt verkrijgbaar in postkantoren in heel Italië. Er werden 400.000 exemplaren gedrukt van de postzegel die 1,10 euro kost.

De herdenkingszegel bevat het MAXXI-logo en een detail van het monumentale museum, dat werd ontworpen door de beroemde architecte Zaha Hadid.

Het is fijn om te bedenken dat ons museum ook in deze tijden dat er weinig wordt gereisd, op deze manier zelf bij vele mensen letterlijk aan de deur komt, lacht Giovanna Melandri, voorzitter van de Fondazione MAXXI.

Het MAXXI is een enorm complex dat vrij snel een prominente plaats wist te verwerven in het Romeinse museumaanbod. Een jaar na de opening stond het MAXXI al in de top tien van de best bezochte musea in Rome.

Het grote gebouw is een parel van moderne architectuur en neemt bijna 30.000 m² oppervlakte in. Het is geïntegreerd in een voormalige kazerne.

Het oorspronkelijke ontwerp dateert reeds van 1998, toen het bureau Zaha Hadid Architects in een internationale ontwerpwedstrijd niet minder dan 273 concurrenten, waaronder talrijke toparchitecten, achter zich liet. Het plan werd vervolgens verder uitgewerkt in samenwerking met het Romeinse architectenkantoor Studio Croci e Associati.

De realisatie van het gebouw kostte uiteindelijk ongeveer 150 miljoen euro. De bouw van het MAXXI was nochtans geen sinecure. Zaha Hadid moest 300 ingenieurs-architecten uit haar kantoor inschakelen om het geheel tot een goed einde te brengen.

De architecte won voor haar ontwerp van het MAXXI-gebouw onder meer de prestigieuze RIBA Stirling Prize 2010 van het Royal Institute of British Architects. Dat is de belangrijkste architectuurprijs die een Britse architect kan ontvangen.

De onderscheiding wordt wereldwijd beschouwd als één van de mooiste titels die je als architect kan krijgen. Het spectaculaire complex in Rome moest het toen als ‘beste Europese gebouw’ opnemen tegen zes andere Europese realisaties.

Architecte Zaha Hadid zelf, die op 31 maart 2016 overleed, was overigens bijzonder fier op haar Romeinse realisatie. In interviews verklaarde ze het gebouw niet zozeer te zien als een object, maar eerder als een soort wereld, bevolkt met eigen leven.

De gekromde en hellende betonnen wanden kunnen zowel aan de binnen- als de buitenzijde worden voorzien van spectaculaire projecties, muurschilderingen en lichtinstallaties. Het interieur en exterieur lopen als het ware in elkaar over.

De vloeiende en schijnbaar bewegende ruimtes van het museum bieden volgens de architecte enorme mogelijkheden om interessante dingen mee te doen en een wisselwerking te creëren tussen de tentoongestelde objecten en het gebouw.

Keren steeds terug: glanzende muren en afgeborsteld staal, uitgevoerd in of verweven met telkens drie tinten: wit, grijs en zwart. De kathedraalachtige tentoonstellingszalen zijn groot maar hebben weinig kleur.

Dat lijkt somber en saai maar is het niet. Een en ander blijkt bewust gedaan te zijn om een respectvol, bezadigd kader te creëren voor de kunstwerken of installaties die er worden tentoongesteld.

Drie bouwmaterialen duiken steeds weer op: staal, glas en beton, niet in stukken en brokken, maar als reusachtige monolieten, zonder zichtbare externe verbindingen, die een eigen leven lijken te leiden. Het MAXXI kenmerkt zich door grote overhellende wanden, steile hellingbanen en extreme uitkragingen.

Zaha Hadid liet haar meest complexe vormentaal los op het nieuwe museum. Het interieur en de gangen lijken soms te zweven. Het geheel is opgetrokken met schuin hellende buitenmuren met daartussen betonnen boulevards die elkaar overlappen of zich nogmaals vertakken of in elkaar vloeien. De binnenruimte is enorm en doet soms denken aan een reusachtig ruimteschip of een laboratorium uit een verre toekomst.

De witte harsvloer is bijna altijd hellend. Ofwel loop je lichtjes bergop ofwel naar omlaag, maar eender waar je loopt langs de vele sierlijke hellingen, heb je bijna altijd een direct uitzicht op de begane grond.

Zwevende bruggen en gebogen paden verbinden alles met elkaar. Het gebouw beschikt voorts over een grote vrachtlift voor het transport van de kunstwerken. Ook de toiletten ademen dezelfde designsfeer en in het auditorium bevinden zich zwarte, elegante en in elkaar grijpende geometrische fauteuils.

De kantoren, de dienstenruimtes en een restaurant zijn bewust weggehouden van het tentoonstellingsgedeelte en werden elders op de site, in een tweede gebouw aan de overkant van het binnenplein, ingericht.

Het trendy restaurant Mediterraneo annex bar met het grote terras en speelplekken, is vooral in de warmere maanden uitgegroeid tot een populair trefpunt voor de buurtbewoners.

Chef-kok Emanuele Pompili omschrijft zijn keuken als een ontmoeting tussen het westen en het oosten, met bijzondere aandacht voor typisch mediterrane specialiteiten.

De desserts en het gebak worden verzorgd door Irene Tolomei, de finaliste van de populaire talentenjacht Bake Off Italia – Dolci in Forno. De kaastaart met aardbeien is onweerstaanbaar.

Op zondag wordt in de zaak een mooi buffet aangeboden en kan je er uitstekend brunchen. Maar je kan er dus evengoed terecht voor gewoon een glaasje wijn, een biertje of een koffie.

Het MAXXI-gebouw bevat tevens een auditorium, een bibliotheek en een boekenwinkel met extra veel aandacht voor zowel gespecialiseerde als populaire lectuur over (moderne) architectuur, design en interieurs. Ook de catalogi van voorbije tentoonstellingen zijn hier meestal nog terug te vinden.

MAXXI
Via Guido Reni 4a, Rome
www.maxxi.art
www.mediterraneorome.it
www.zaha-hadid.com

Reisbegeleiders, stadsgidsen en touroperators betogen in Rome

Begeleiders van toeristen en stadsgidsen hebben vorige week in Rome twee keer betoogd om garanties voor de toekomst te eisen. Vrijwel iedereen in Rome die direct betrokken is bij of actief is in de toeristische sector, zit binnenkort al een jaar noodgedwongen zonder werk.

Bovendien hebben ze momenteel geen enkel perspectief. Niemand weet wanneer het toerisme weer op gang zal komen, en of mensen al meteen geneigd zullen zijn om weer te reizen. Ondertussen worden hotels voorgoed gesloten en leggen steeds meer bedrijven en zelfstandigen die actief zijn in de toerismesector de boeken neer.

De betogers kwamen een eerste keer bij elkaar op Piazza dei Cinquecento en kregen daar het gezelschap van luchthavenpersoneel en NCC-werknemers (noleggio con conducente), de service waarbij wagens met chauffeur worden verhuurd en die in Rome populair is bij heel wat toeristen.

Die huren soms weleens zo’n wagen met chauffeur om een daguitstapje te maken of om naar een bestemming te rijden die moeilijk bereikbaar is met het openbaar vervoer. Ze verzorgen ook ritten van en naar de luchthaven.

Sommigen gebruiken de dienst zelfs om gewoon te gaan winkelen omdat de NCC-chauffeurs toestemming hebben om net als gewone taxi’s in heel het historische centrum te rijden.

Een tweede keer verzamelden de protesterende reisleiders en gidsen op Piazza del Popolo, waar ditmaal ook touroperators, werknemers van reisagentschappen en anderen die rechtstreeks betrokken zijn bij de toeristische sector in Rome kwamen opdagen.

Een paar dagen later verzamelden ook de exploitanten van toeristenbussen en nogmaals de NCC-verhuurdiensten zich op Piazza della Repubblica, waar men met een vijftigtal touringcars het plein tijdelijk probeerde te blokkeren.

Een jaar geleden begon de vernietiging van onze sector. Onze klanten konden niet meer reizen, wij konden niet meer werken. We zijn altijd rustig gebleven, in de hoop dat de regering die ons altijd heeft genegeerd, onze sector te hulp zou schieten. Maar wij zijn altijd genegeerd en nooit erkend als benadeelde partij. Vandaag hebben we geen toekomst of vooruitzichten. Er is geen planning, alleen maar stilte, klagen de exploitanten.

Dat waren de grieven van zowat alle betogers en instanties die de voorbije dagen van zich lieten horen: ze maken zich grote zorgen over hun toekomst en ze zijn boos en ontevreden omdat er van overheidswege nauwelijks iets beweegt.

Minister van Cultuur en Toerisme Dario Franceschini heeft nog altijd geen plan voor een herstart van de sector gepresenteerd. Onbegrijpelijk, vinden de Romeinen die actief zijn in de toeristische sector. De stad draait grotendeels op toerisme, dat hebben we de voorbije maanden nu toch wel kunnen vaststellen, zeggen de betogers.

De financiële tegemoetkomingen van de regering zijn tot nog toe slechts een druppel op een gloeiende plaat en het duurt maanden vooraleer er geld in de richting stroomt van hen die het nodig hebben. Zo hebben de meeste betrokkenen sinds augustus niets meer ontvangen. De regering blijft beloven ‘dat het snel in orde zal komen’. De sector pikt dat niet langer.

Als we nog veel langer wachten met een relanceplan voor de hele toeristische sector, zodat die klaar staat als het nodig is, hoeft het niet meer. Dan riskeren we niet alleen opnieuw een jaar te verliezen, maar zullen talrijke ondernemingen niet meer bestaan.

Het voorjaar kunnen we opnieuw als verloren beschouwen, de zomervakanties zitten in de gevarenzone. We hebben van onze regering een duidelijke strategie nodig voor een veilige herstart zodra het kan en dit zo snel mogelijk, zegt Stefano Donghi, de voorzitter van de vereniging van touroperators in Rome.

Toerisme en de aanverwante activiteiten zijn buitengewoon belangrijk voor Rome en bij uitbreiding voor heel Italië. Alleen al in Rome zijn minstens drieduizend officiële gidsen en tweeduizend reisleiders geregistreerd.

Het volledige grondgebied van Rome telt ongeveer 14.000 accommodaties voor overnachtingen, waaronder hotels, B&B’s en vakantiehuizen. Die verschaffen samen rechtstreeks werk aan minstens 80.000 mensen, zonder daarbij de gerelateerde diensten en activiteiten mee te rekenen.

In Rome zijn in totaal 1.875 reisbureaus en touroperators actief. Samen tellen die ongeveer 7.500 werknemers, maar wanneer bij dat aantal ook seizoenarbeiders en de aanverwante activiteiten worden meegerekend, gaat het om meer dan 15.000 jobs. Voor alle duidelijkheid: de hotelsector wordt in dit overzicht niet meegerekend, al beleeft die natuurlijk evenzeer drama’s.

De meeste werknemers in de toeristische sector proberen al maanden te overleven en financieel wordt de situatie steeds zwaarder om dragen. Velen hebben alleen de beloofde overheidssteun om op terug te vallen, als die tenminste komt.

Het getreuzel waarmee de regering de bedragen toekent, stoort de betogers nog het meest. Ze beschouwen de traagheid waarmee dat verloopt als een belediging voor hun sector.

Het is duidelijk dat de regering niet wil dat wij overleven. De overheid beloofde aan de reisbureaus en touroperators financiële tegemoetkomingen, berekend op basis van hun gemiste omzet. Maar het is al van augustus geleden dat iemand nog iets ontvangen heeft.

Drie op de tien reisagentschappen wachten zelfs al sinds april op een financiële tegemoetkoming. Die mensen hebben de voorbije negen maanden nog geen cent gezien. Dat is gewoon onmenselijk, vertelden betogers op Piazza del Popolo.

De gevolgen zijn nu al volop merkbaar. Wie geen reserves heeft en het financieel niet meer kan bolwerken, is verplicht zijn of haar onderneming te sluiten. Als er niet zeer snel iets gebeurt, verwacht Stefano Donghi de komende maanden pas echt een kaalslag in de sector.

Ook reservekapitaal raakt een keer op. De rekeningen voor vaste kosten zoals huur, elektriciteit, water en zelfs belastingen blijven gewoon komen. Langer moet het nu echt niet meer duren of het gaat vele jaren duren vooraleer onze sector zich herstelt van deze ongeziene klap, zegt Donghi.

Al kan het altijd nog erger. Touroperators en reisbureaus zijn bedrijven, soms eenmanszaken, maar vaak ook ondernemingen met een aantal personeelsleden. Vele gidsen en reisleiders zijn echter gewone kleine zelfstandigen of verdienen een centje extra in bijberoep.

Die kunnen niet eens altijd rekenen op een financiële tegemoetkoming. Donghi heeft weet van vele tientallen mensen uit de sector van wie de aanvraag tot financiële steun werd geblokkeerd toen ze zich aanmeldden op het digitale platform van het ministerie.

Toch betalen ook wij regelmatig belastingen en premies. Zoals ik zijn er honderden mensen. We zitten niet alleen zonder werk en inkomsten, maar hebben ook geen enkel perspectief voor de toekomst.

Velen zien het niet meer zitten, ook psychologisch is de situatie zwaar om te dragen. Sommigen hebben geluk, die hebben nog een vrouw of man die een inkomen heeft. Maar wie alleen is maakt nu financiële drama’s mee. Die mensen worden materieel en geestelijk vernietigd.

Aan het woord is Michele Mattei, een 35-jarige archeoloog en reisleider uit Rome, die spreekt namens een groep van minstens 150 meertalige en goed gekwalificeerde, reisbegeleiders en gidsen.

Ook Mattei zit al tien maanden zonder inkomen. Vóór de komst van het virus verdiende hij behoorlijk, in het hoogseizoen van maart tot oktober kon hij rekenen op gemiddeld 3.000 euro bruto per maand.

Nu heeft hij, net als vele lotgenoten, helemaal niets meer. Hoelang hij het nog zal volhouden kan hij niet zeggen. Maar dat is geen kwestie van maanden. Zelfs niet van weken…

Rome kent meeste ongevallen met e-steps na Turijn en Milaan

Rome is op nog geen jaar tijd in de top drie beland van Italiaanse steden waar de meeste ongevallen gebeuren met elektrische steps. Rome staat op de derde plaats, na Turijn en Milaan.

De voornaamste oorzaken zijn valpartijen door gaten en kuilen in de wegen, slecht aangelegde of onderhouden fietspaden en frontale botsingen met stilstaande of rijdende auto’s en motorfietsen. Hoewel het verboden is, maken e-steppers ook regelmatig gebruik van de voetpaden, waarbij regelmatig mensen worden omvergereden.

Sinds Rome vorig jaar de markt openstelde voor aanbieders van elektrische deelsteps is het aantal ongevallen explosief gestegen. Sindsdien zijn er duizenden e-steps toegevoegd aan het verkeer.

Een keerzijde van die populariteit is dat er om de drie dagen een zwaar ongeval gebeurt waarbij de gebruiker van een elektrische tweewieler betrokken is. Meteen na de introductie van de nieuwe voertuigen schoten de ongevallenstatistieken al de hoogte in. Verkeersdeskundigen en politiemensen trekken aan de alarmbel.

Teveel gebruikers beschouwen het voertuig als speelgoed. Ze gebruiken hun elektrische step vaak op een kinderlijke en onvoorzichtige manier en zonder enige verantwoordelijkheid. Het dringt blijkbaar tot velen niet door dat ze deel uitmaken van het ingewikkelde stedelijke verkeerskluwen zodra ze hun voertuig in de stad gebruiken, zegt Giordano Biserni, de voorzitter van Asaps, de vriendenvereniging van de verkeerspolitie (Associazione Sostenitori ed Amici della Polizia Stradale).

Wandelen in Rome is een plezier dat zijn gelijke niet kent. Iedere bezoeker weet dat het perfect mogelijk is om onze wereldstad te voet te verkennen, wandelend van de ene naar de andere bezienswaardigheid. Velen doen dat ook. Maar nu worden die vrijheid en dat wandelplezier bedreigd. Voetgangers worden gehinderd door talrijke achtergelaten e-steps.

Dagelijks zien we ook e-steps racen op de trottoirs. Voetgangers, ook kinderen, moeten maar zien dat ze tijdig opzij kunnen springen en als dat niet lukt worden ze overhoop gereden. Soms met ernstige gevolgen, want de snelheid van de voertuigen is doorgaans erg hoog. Het feit dat er nu geen toeristen zijn maakt het rijden op de voetpaden nog aanlokkelijker.

Er is dringend meer verantwoordelijkheidsgevoel nodig bij de gebruikers. Als ze dat zelf niet kunnen opbrengen moeten er een strenger reglement, meer controles en zwaardere sancties komen. Tot nog toe zijn in Rome onder de e-stepgebruikers geen doden gevallen, maar dat is eigenlijk een mirakel, aldus de voorzitter van Asaps.

Een andere plaag is (nog steeds) de nonchalante manier waarop de deelsteps worden achtergelaten en vaak zelfs gewoon worden neergegooid, op voetpaden, aan bushaltes, voor metro-ingangen, bij bezienswaardigheden, voor winkels en etalages of gewoon midden op een plein.

Rome lanceerde al een strenger verkeersreglement, maar veel heeft dat tot dusver niet geholpen. De meeste e-stepgebruikers lijken het zich allemaal niet aan te trekken. De verkeerspolitie doet wat ze kan, maar komt handen te kort.

Een heel andere keerzijde van de deelsteps is dat ze de jongste tijd ook gretig worden gebruikt door drugdealers. Die zijn blijkbaar dol op de snelle, wendbare tweewielers, waarmee ze ook in kleine straatjes kunnen komen en desgewenst snel kunnen ontsnappen als er een politiecontrole is. Vooral in de omgeving van Piazza Trilussa in Trastevere duiken frequent dealers op per deelstep.

Overkapping arena Colosseum wordt niet door iedereen enthousiast onthaald

In de dagen rond de voorbije jaarwisseling pikten de internationale media gretig het berichtje op dat de arena van het Colosseum zou overdekt worden. Net als het monster van Loch Ness duikt dat plan regelmatig op maar blijven de resultaten onzichtbaar. Het idee werd al in 2014 gelanceerd door Dario Franceschini, die het op zijn beurt had overgenomen van een voormalige hoogleraar en archeoloog.

Franceschini was van 2014 tot 2018 minister van Cultureel Erfgoed en Toerisme en vervult nu in de regering Conte-II opnieuw dezelfde functie. Dus stuurde Franceschini zijn ideetje van zes jaar geleden nog maar eens de wereld in. Lang niet iedereen is gewonnen voor het plan van de minister, dat bovendien veel verder gaat dan alleen maar het overdekken van de arenavloer.

Er is vandaag één groot verschil met zes jaar geleden. Toen liet de minister louter proefballonnetjes op, maar nu werd effectief een aanbesteding uitgeschreven, op zoek naar een architectenteam of studiebureau dat het delicate karwei zou willen aanpakken om een ontwerp te maken om de arenavloer te reconstrueren.

De bedoeling is de houten vloer volledig te herstellen en de enorme onderliggende structuur te bedekken, zodat bezoekers net als de gladiatoren destijds weer dwars door het Colosseum kunnen lopen.

De architecten krijgen tot 1 februari de tijd om een voorstel in te dienen, een vrij korte periode. Franceschini zou daarna graag meteen het project in gang zetten, zodat de werkzaamheden eind dit jaar kunnen starten. In dat geval zou het karwei tegen 2023 klaar moeten zijn.

Een dergelijke snelle werkwijze voor zo’n megaproject is in Rome ondenkbaar. Franceschini heeft voor het project 18,5 miljoen euro vrijgemaakt. Dat is een gigantisch bedrag. Ter vergelijking: de volledige buitenrestauratie van het Colosseum, die enkele jaren geleden werd gesponsord door het privébedrijf Tod’s, kostte in totaal 25 miljoen euro.

Wie iets afweet van bouw- en infrastructuurwerken in Rome, beseft nu al dat die som niet zal volstaan. Als het project al ooit wordt gerealiseerd zal meer geld nodig zijn. In 2015 werd de kostprijs om de arenavloer in het Colosseum te reconstrueren al voorzichtig geraamd op minstens 20 miljoen euro.

Dat bedrag werd toen wegens begrotingstekorten onder politieke druk naar 18,5 miljoen euro gebracht en onder voorbehoud ingeschreven in de begroting. Het is niet toevallig hetzelfde bedrag dat Franceschini nu wil uittrekken voor de realisatie van het arenaproject. De uitvoeringstermijn van de werken werd toen vastgesteld op vijf jaar. De kans dat dit vandaag goedkoper en sneller kan is vrijwel onbestaande.

Bovendien schept een aanbesteding helemaal geen verplichtingen. Het is niet omdat architecten een plan ontwerpen, dat er ook zal worden begonnen aan de feitelijke reconstructie. Het gebeurt regelmatig dat in Rome overheidsopdrachten worden uitgeschreven zonder dat het karwei nadien wordt gegund of uitgevoerd. Afhankelijk van verkiezingsuitslagen verdwijnen projecten vaak veel geruislozer dan ze ooit werden aangekondigd.

Bovendien kreeg de droom van Franceschini ditmaal nog een verlengstuk. De minister denkt er immers ook aan om het Colosseum te voorzien van een dakbedekking. Niet met een velarium of een grote luifel zoals de Romeinen die in de oudheid over de cavea spanden om het publiek te beschermen tegen de felle zon, maar met een hoogtechnologische constructie, aangedreven door een systeem waarmee de dakpanelen kunnen worden geopend en gesloten.

Het systeem moet zo worden gebouwd dat het snel en meerdere keren per dag kan worden geactiveerd om de onderliggende archeologische structuren te beschermen tegen zowel regen als overmatige zon.

Franceschini wentelt zich momenteel in de grote aandacht die zijn voorstel tijdens de eindejaarsperiode (traditioneel een week met wat minder nieuws) in de internationale media kreeg. Voor hem is het een bewijs dat er voldoende belangstelling is om het project door te zetten.

De reconstructie van de arena van het Colosseum is een geweldig idee dat de hele wereld is rondgegaan. Het zal een geweldige technologische interventie zijn die bezoekers de gelegenheid zal bieden om de schoonheid van het Colosseum te aanschouwen vanuit het centrum van de arena, klinkt het verkooppraatje van minister Franceschini.

Het idee om de arena van het Colosseum volledig te herstellen in zijn oorspronkelijke staat, werd oorspronkelijk geopperd door de voormalige hoogleraar en archeoloog Daniele Manacorda.

Zijn voorstel werd in 2014 gretig opgepikt door Franceschini die het project meteen onderbracht in het zogenaamde ‘Strategisch plan voor grote culturele projecten in 2015′ en er zoals verteld meteen een budget van 18,5 miljoen euro voor vrijmaakte. Het project stierf echter net als de meeste onderdelen van het strategische plan een stille dood.

Manacorda kreeg nadien uit heel wat hoeken lof voor zijn revolutionaire idee, maar werd ook door velen verguisd. De man heeft nochtans zijn verdienste. Manacorda was als hoogleraar verbonden aan de afdeling ‘Metodologia e tecnica della ricerca archeologica’ van de universiteit Roma Tre. Eerder gaf hij les aan de Universiteit van Siena.

Hij leidde verschillende stratigrafische archeologische opgravingen in Rome, Puglia en Toscane en hield toezicht op de inrichting van enkele nieuwe musea en archeologische parken, zoals de Crypta Balbi in Rome.

Ook publiceerde hij ongeveer 250 wetenschappelijke bijdragen over methodologieën van archeologisch onderzoek, stedelijke archeologie, de productie en circulatie van goederen, de relatie tussen verschillende systemen van archeologische en historische bronnen, archeologie en epigrafie, evenals kwesties met betrekking tot de bescherming en versterking van cultureel erfgoed.

Wat het Colosseum betreft, heeft Manacorda op een bepaald ogenblik blijkbaar naar een manier gezocht om zijn technologische ideeën voor het Colosseum in de praktijk te kunnen realiseren, waarbij hij in Franceschini een prominente medestander vond omdat die als minister de macht heeft om een dergelijk project erdoor te drukken.

Het hangt natuurlijk af van de ontwerpen die de architectenteams binnenkort zullen indienen, maar er is nog niet zoveel bekend over hoe Franceschini de toekomstige arena eigenlijk concreet ziet.

De minister weigert voorlopig om daar dieper op in te gaan. Wel is duidelijk dat hij het Colosseum vooral beschouwt als een plek waar ‘evenementen van het hoogste niveau’ zullen plaatsvinden. De minister wil de arenavloer vooral herstellen om die bruikbaar te maken voor spektakels, zoals concerten, opera’s, enz.

De oplossing die de ontwerpers voorstellen om de arena opnieuw te bedekken moet ook ‘omkeerbaar’ zijn. Als de plannen ooit zouden worden verwezenlijkt, moet het Colosseum desgewenst weer in de huidige staat kunnen worden hersteld.

De arena van het Flavische amfitheater was tot de negentiende eeuw overdekt, maar de ‘vloer’ werd toen verwijderd om de enorme ondergrondse structuur, de wirwar van ondergrondse gangen en tunnels, te kunnen tonen aan de bezoekers.

In de loop van de negentiende en de twintigste eeuw werd de arena van het Colosseum geleidelijk aan blootgelegd en dieper uitgegraven. De ondergrond werd gedeeltelijk uitgegraven en dat gebeurde in die tijd niet altijd even fijnzinnig of met evenveel geduld als vandaag het geval zou zijn.

Het is bekend dat tijdens die ingreep een grote schat aan archeologische gegevens verloren ging, maar de grondwerken leverden gelukkig ook heel wat andere kennis op, onder meer over de manier waarop het monument destijds werd opgetrokken.

Als Franceschini zijn zin krijgt, zal dat gangenstelsel dus opnieuw volledig worden bedekt. Het onderaardse gedeelte is dan niet meer vanuit de hoogte te zien, maar zal nog wel te bezoeken zijn.

In de plannen voor de nieuwe vloer zou zelfs een lift voorzien zijn waarmee bezoekers vanaf het arena-niveau rechtstreeks naar het ondergrondse gedeelte kunnen. Franceschini argumenteert ook dat een volledig overdekte arena de blootgelegde kelderruimtes van het Colosseum beter zou beschermen.

Het Flavische amfitheater had destijds ook liften en valluiken, waarmee gladiatoren en dieren rechtstreeks tot op het niveau van de arena konden worden gebracht. Hoe dat allemaal technisch mogelijk werd gemaakt, zou volgens de minister in het vernieuwde Colosseum veel duidelijker kunnen worden getoond. Al kan zoiets met een slecht of matig ontwerp ook helemaal de mist ingaan.

Het voorstel van minister Franceschini om het Colosseum opnieuw voor een hedendaagse vorm van brood en spelen te gebruiken in de vorm van geselecteerde openluchtvoorstellingen, kreeg in heel wat culturele kringen meteen bijval.

Die zien vooral de mogelijkheid om een prestigieuze evenementenlocatie in hun programma op te nemen. Zitplaatsen voor bv. een klassiek concert met een bekende dirigent of een groot orkest in het Colosseum (genre Ennio Morricone zaliger), zouden peperduur kunnen verkocht worden.

Een dergelijk evenement zou op die locatie ook zonder enig risico kunnen georganiseerd worden: de zitjes zijn gegarandeerd uitverkocht. Iedereen, van inwoner tot toerist, wil één keer in zijn of haar leven weleens een show of concert meemaken in het Colosseum. Franceschini en de cultuurhuizen weten dat het Colosseum, nog veel meer dan vandaag, een echte geldmachine zou kunnen worden.

Lang niet iedereen in Rome is echter gelukkig met de plannen van de minister. Tegenstanders vinden dat het aanbrengen van nieuwe en kunstmatige constructies in een monument zoals het Colosseum niet kan. Dit is één van de wereldwonderen, geen technologisch pretpark, is één van de vaker gehoorde argumenten.

De minister krijgt ook veel kritiek omdat in Rome (maar ook elders in Italië) talrijke andere monumenten en archeologische sites al vele jaren wachten op subsidies. Sommige “dringende projecten” zitten door geldgebrek al jaren in de koelkast. Velen beschouwen het overheidsgeld dat in het arena-project zou worden geïnvesteerd, als een persoonlijk paradeproject van de minister en vinden dat er vele andere prioriteiten zijn.

Alleen al in Rome, de monumentenstad bij uitstek, heerst een acuut geldtekort om alle overheidsgebouwen, sites en monumenten alleen maar te onderhouden, laat staan fatsoenlijk te restaureren. Zonder privégeld lukt zelfs dat de jongste jaren al niet meer.

Miljoenen euro’s pompen in een prestigieus project dat eigenlijk alleen maar dient om mee te pronken en weinig toegevoegde wetenschappelijke of archeologische waarde biedt, zijn weggegooid geld, argumenteren tegenstanders van de Franceschini-droom.

Vele archeologen zeggen dat de geplande reconstructie van de arena in het Colosseum absoluut niet nodig is en zeker niet dringend. Het is een idee, maar meer ook niet. Ook volgens hen zou het geld beter kunnen besteed worden aan zaken waar echt dringende ingrepen nodig zijn.

Rome beschikt over een lange lijst van monumenten en archeologisch waardevolle plekken die in slechte toestand verkeren. Als Franceschini het beschikbare overheidsbudget voor Rome zou aanwenden voor het arena-project, is met de huidige kostenraming al minstens de helft van het jaarlijks beschikbare geld opgesoupeerd.

Dat betekent dat verschillende monumenten alweer een paar jaar langer zullen moeten wachten op hun doorgaans dringende restauratie. Een stad zoals Rome, waar de oudheid of een ander tijdvak op elke straathoek zichtbaar is, heeft nu eenmaal altijd geld nodig. Alleen al het Forum Romanum en de Palatijn krijgen jaarlijks ongeveer een vierde van het bedrag dat eigenlijk nodig is om alles te onderhouden zoals het hoort.

Voorstanders verdedigen echter het arenaproject. Die ingreep maakt deel uit van een strategie. Het Colosseum levert nu al een pak inkomsten op. Investeren in een dergelijk toeristisch succesnummer loont, want met het extra geld dat je later aan tickets voor speciale evenementen in de arena kan verdienen, zorg je op termijn voor bijkomende financiering die kan worden gebruikt voor andere projecten, zo klinkt het.

Dat klopt natuurlijk, maar ondertussen gaat de aftakeling van de vele Romeinse monumenten die ieder jaar naast subsidies grijpen, gewoon voort. Een uitstekend voorbeeld is het Mausoleum van Augustus, dat nu na vele jaren eindelijk gerestaureerd is geraakt en op 1 maart opent voor het publiek.

De voorbije decennia was het ruim 2000 jaar oude gebouw een schandvlek in de binnenstad, de eerste keizer van Rome volkomen onwaardig. Louter om budgettaire redenen lagen zowel het mausoleum als de omgeving er vele jaren verloederd bij.

Uiteindelijk moest een privésponsor met enkele miljoenen euro’s over de brug komen om de restauratie van het mausoleum in gang te zetten. De overheid heeft er in de loop der jaren nauwelijks naar omgekeken. Als de kans om tickets te verkopen een argument zou zijn, had die restauratie al veel eerder kunnen gebeuren.

Tot 21 april is een bezoek aan het Mausoleum van Augustus gratis. Daarna zullen bezoekers 4 euro voor een ticketje betalen. Romeinen krijgen nog tot eind dit jaar gratis toegang tot de laatste rustplaats van hun eerste keizer.

Een promofilmpje voor het arenaproject kan je hier bekijken.

Wat vinden jullie, clubleden en Romeliefhebbers, van dit voorstel?

Moet de arena worden gereconstrueerd zodat het ondergrondse gedeelte van het Colosseum volledig bedekt is?

Moet er een verplaatsbaar of uitschuifbaar ‘dakpaneel’ boven het amfitheater worden gebouwd, zodat bezoekers beschermd zijn tegen de regen, wanneer ze een concert of show bijwonen?

Laat ons weten wat je van die plannen vindt en stuur een mailtje naar info@spqr.be.

Rome wordt oranje zone

Italië verstrengt vanaf morgen in een heleboel regio’s de geldende Covid-19-maatregelen. Ook de regio Lazio, waaronder Rome, verliest de status van gele zone (laag risico) en wordt nu oranje (gemiddeld risico). Drie gebieden worden of blijven rood gemarkeerd (hoog risico). Het nieuwe decreet is zopas gepubliceerd en blijft van kracht tot 5 maart.

Het verhogen van de risicostatus heeft uiteraard een aantal gevolgen. Verplaatsingen naar andere steden of gemeenten dan de eigen woonplaats en naar andere regio’s zijn verboden, behalve indien dat nodig is voor het werk (of studie) of om gezondheidsredenen. Er is altijd een zelfcertificering nodig. Dat document moet je vooraf invullen. Je kan het hier downloaden.

Bars, restaurants en winkelcentra worden volledig gesloten. Supermarkten en winkels mogen mits het respecteren van de veiligheidsmaatregelen open blijven, net als kappers en schoonheidsspecialisten. Iedere zaak moet wel uiterlijk om 21 uur sluiten

De avondklok van 22 uur tot 5 uur blijft behouden, overtreders riskeren 400 tot 1.000 euro boete. Sportscholen en zwembaden zijn dicht. Team- en/of contactsporten zijn verboden. Alleen sporten is wel toegestaan.

RODE ZONES

Lombardije, autonome provincie Bolzano, Sicilië

ORANJE ZONES

Abruzzo, Calabrië, Emilia Romagna, Friuli Venezia Giulia, Lazio, Ligurië, Marche, Piemonte, Puglia, Umbrië, Val d’Aosta, Veneto

GELE ZONES

Basilicata, Campanië, Molise, autonome provincie Trento, Sardinië, Toscane, Molise.

Overzicht van de verschillende kleurencodes die Italië gebruikt.

In winkelzone Tridente zijn al meer dan 250 winkels voorgoed gesloten

We hebben al een paar keer een stukje geschreven over de dramatische economische en financiële toestand van de winkeliers in Rome, waarvan velen al maanden met de moed der wanhoop proberen te overleven.

Handel en horeca krijgen door de viruscrisis natuurlijk overal ter wereld zware klappen, maar in steden zoals Rome, die erg afhankelijk zijn van het toerisme, zijn de gevolgen extra zwaar.

De voorbije kerst- en eindejaarsshopping hebben het rampzalige jaar 2020 absoluut niet kunnen goedmaken. Ook de officiële koopjesperiode, die vorige maandag begonnen is, kondigt zich somber aan.

Handelaars kregen eerder al de kans om te verkopen aan gereduceerde prijzen, maar dat heeft de verkoop nauwelijks gestimuleerd. Volgens de handelsfederatie Confcommercio is er geen enkele reden waarom dat de komende dagen en weken wel het geval zou zijn.

Om een open deur in te trappen: het gaat zeer slecht met de handel in Rome. Vooral in het historische centrum begint de situatie catastrofaal te worden. In de dagen vóór en na Kerstmis was het weliswaar behoorlijk druk in de winkelstraten, maar er werd veel minder gekocht dan in andere jaren.

In heel Rome gaat het gemiddeld om een omzetdaling van 30 tot 50 procent, vergeleken met de eindejaarsperiode in 2019. In het historische centrum lopen de omzetverliezen op van 70 tot 80 procent in vergelijking met de eindejaarsperiode van vorig jaar.

Voor restaurants en bars, die om 18 uur verplicht de deuren moeten sluiten en die tijdens de dagen dat Rome tijdelijk werd ingekleurd als rode zone meermaals volledig moesten sluiten, is het verlies in de dagen rond kerstmis en nieuwjaar al even rampzalig.

Alleen voedingswinkels, traiteurzaken en delicatessenwinkels hebben goede zaken gedaan, hun omzet steeg gemiddeld met 2 tot 3 procent. De Romeinen moesten verplicht thuis blijven en hebben duidelijk niet bespaard op lekker eten en drinken. Vooral de typische eindejaarsproducten zoals nougat en panettone werden net zo vlot verkocht als in normale jaren.

David Sermoneta, de voorzitter van de beroepsvereniging Confcommercio Rome centrum, kreeg de voorbije weken talloze wanhopige handelaars aan de telefoon. Velen zien het niet meer zitten. Als 2020 het jaar van de viruspandemie was, zullen 2021 en 2022 de jaren van de economische pandemie zijn, zegt Sermoneta.

De Romeinse winkelstraten zullen grondig van uitzicht veranderen. Talrijke historische winkels en ambachtelijke zaken zullen verdwijnen of zijn nu al dicht. Hier wordt de identiteit van verschillende generaties uitgewist, het levenswerk van talrijke families wordt in een snel tempo vernietigd.

Het ergste is nog dat er voorlopig geen uitzicht is op beterschap. We zitten middenin een oorlog en we zijn bezig die te verliezen, zegt de voorzitter.

Valter Giammaria, de voorzitter van de handelsvereniging Confesercenti, bevestigt de dramatische situatie die zijn collega schetst.

De straten in Rome liggen er nog steeds verlaten bij. In de eindejaarsperiode was er een kleine heropleving, maar nu ligt alles weer stil. Overdag beweegt er nauwelijks iets, ’s avonds is het helemaal doodstil. Toeristen zijn er niet en de inwoners blijven thuis. Wie zou er dan moeten komen winkelen?

Giammaria heeft afschrikwekkende cijfers op zak. In de winkelzone van de Tridente, het gebied in Rome centrum dat wordt gevormd door de Via del Corso, de Via del Babuino en de Via di Ripetta, drie straten die vanaf Piazza del Popolo als een soort drietand uitwaaieren naar het stadscentrum, zijn tot nog toe al meer dan 250 handelszaken gesloten.

In de populaire Via del Corso zijn veertien winkels dicht. In de winkelstraat Via Frattina (die van de Via del Corso naar Piazza di Spagna leidt) zijn al 28 winkels gesloten. In de peperdure Via dei Condotti, waar tal van grote merken vertegenwoordigd zijn, zijn er geen sluitingen, maar wandelt er overdag amper iemand op straat.

Elders in de stad is het niet veel beter. In de Via Nazionale bijvoorbeeld zijn momenteel ook al 26 winkels dicht. Onze leden melden nog steeds enorme omzetverliezen. Vooral de verkoop van kleding is gekelderd, tot 70 procent en meer vergeleken met het jaar voordien.

Als er niets wordt gedaan aan het verminderen van de belastingdruk, de huurprijzen en de vaste kosten, zijn tegen eind dit jaar 40 procent van onze handelszaken verdwenen, voorspelt Giammaria.

Je moet geen helderziende zijn om te beseffen dat de komende weken en maanden cruciaal zullen zijn om te overleven. Niemand kan een winkel maandenlang openhouden zonder inkomsten, tenzij de echt grote ketens. En zelfs die hebben het moeilijk. Het enige verschil is dat zij een grote kapitaalbuffer en reserves hebben, iets wat de meeste kleine winkeliers moeten missen.

Vele leden denken eraan om ermee te stoppen. Sommigen hangen huilend aan de telefoon en zeggen dat ze zelfmoord gaan plegen omdat ze hun schulden niet meer kunnen betalen. Je moet dan proberen op hen in te praten, maar het komt er in de praktijk op neer dat we machteloos zijn en alles lijdzaam moeten ondergaan, zegt de voorzitter.

Alleen Giovanna Marchese Bellaroto, de voorzitter van Cna Commercio, de handelsvereniging die vooral kleine en ambachtelijke ondernemingen groepeert, is iets optimistischer.

Volgens haar heeft de operatie Cashless Italia, waarbij de regering consumenten aanmoedigt om elektronisch te betalen en zelfs extra geld geeft aan wie dat doet, in de eindejaarsperiode toch wat mensen gemotiveerd om te komen winkelen in hun favoriete buurt.

Wie tijdens dit jaar voor 3.000 euro elektronische aankopen doet, kan eind dit jaar maximaal 300 euro cash terugkrijgen. Om de actie op gang te trekken, werd in de kerstperiode al een tijdelijke speciale korting van 10 procent toegekend op kaartbetalingen, met een maximum cashback van 150 euro.

De maatregel was echter lang niet voldoende om de vele winkelsluitingen tegen te houden, moet ook Bellaroto toegeven. Ook Cna Commercio noteert bij de aangesloten leden omzetverliezen van 30 tot 50 procent.

Op 12 januari is in Rome de officiële koopjesperiode begonnen. Confcommercio berekende dat het gemiddelde gezin in Rome vanaf vandaag tot aan het einde van de saldi gemiddeld ongeveer 254 euro zal uitgeven. Dat is 70 euro minder dan vorig jaar. Dat betekent dat er in Rome per 100.000 klanten ongeveer 7 miljoen euro minder zal worden uitgegeven.

Bovendien twijfelen velen eraan of de traditionele winterkoopjes dit jaar wel volk zullen lokken. In normale tijden zijn Romeinen gek op de wintersaldi, lopen de winkelstraten overvol en moet aan vele winkels soms uren worden aangeschoven vooraleer men binnen kan. Dat ziet men dit jaar absoluut niet gebeuren.

Romeinen krijgen al sinds het einde van de eerste lockdown op 18 mei overal fllinke kortingen van winkeliers die de voorbije maanden met allerlei acties wanhopig klanten probeerden te lokken. Bovendien zijn er geen toeristen in de stad, waardoor een andere gretige groep koopjesjagers wegvalt.

Een rondvraag door de sectorvereniging leerde dat 65 procent van de winkeliers overweegt om na de winterkoopjes een tijdlang de deuren gewoon gesloten te houden.

Die koopjes gaan niet veel opbrengen, maar hier nog maandenlang zonder enig vooruitzicht zitten wachten op klanten die toch niet komen heeft totaal geen zin. Als we sluiten verdienen we niets, dat klopt, maar hier zomaar tussen vier muren zitten is ook nutteloos, zegt de eigenaar van Dadada, een jurkenwinkel in de Via Vittoria, een straat die de Via del Corso met de Via dei Babuino verbindt.

Dadada verkoopt leuke kleedjes en cocktailjurken en kan doorgaans rekenen op een trouw cliënteel. Ook toeristen komen er graag eens snuffelen. Maar de kerstperiode uitgezonderd, komt er nu al wekenlang nauwelijks iemand in de zaak.

We zitten nu met een grote stock aan kleding waar we hoe dan ook niet meer vanaf geraken. We hebben in december met flinke kortingen zoveel mogelijk proberen te verkopen en ook de komende weken gaan we trachten om nog zoveel mogelijk spullen kwijt te geraken.

Maar dan is het gedaan tot de nieuwe collectie er is. Het is niet de moeite om hier nog een paar maanden zomaar in de winkel te zitten. Er loopt nauwelijks iemand rond op straat. Er is nergens iets te doen en de restaurants moeten al om 18 uur dicht. Waarom zouden mensen naar het centrum komen? klinkt het.

De komende weken wordt het eerder een actie in de zin van ‘redden wat we kunnen’. Officieus verkopen winkeliers eigenlijk al meer dan een half jaar met forse kortingen en dan nog geraken ze niet van hun voorraad kleding af.

Vele winkels bieden al van bij het begin van de winterkoopjes kortingen aan van 50 tot 70 procent. De omzet is nu al belachelijk laag en zal met die lage prijzen niet veel stijgen. De Romeinen zijn duidelijk bang voor de toekomst en lijken niet geneigd om geld uit te geven aan nieuwe kleding die ze niet meteen nodig hebben.

De eerste koopjesdagen deze week maakten duidelijk dat die vrees terecht is. Het was erg kalm in de straten, er wordt weinig gekocht, nergens waren er wachtrijen aan de winkels, ook niet bij de grote namen. Er is ook geen enthousiasme om te winkelen bij het publiek.

Desondanks blijven sommige winkeliers hopen dat klanten dankzij de superkortingen de komende dagen toch nog zullen toehappen. Misschien zal het in de weekends wat drukker zijn, klinkt het hoopvol.

Los daarvan hebben de consumenten ook heel wat minder keuze. Het aanbod ligt gevoelig lager dan andere jaren omdat ook sommige leveranciers moeilijkheden ondervinden en omdat de transportketen van goederen en producten soms op de een of andere manier door de virustoestanden geblokkeerd is geraakt.

Zelfs in de megastores zoals Zara, Mango of H&M zijn de collecties die de voorbije jaren, zoals we dat in Rome gewoon zijn zowat elke maand werden vernieuwd, door de pandemie meer dan gehalveerd. Daardoor is er voor de verwende shoppers relatief weinig keuze en variatie en zijn sommige maten niet of minder beschikbaar. Dat weegt allemaal op de verkoop.

Sermoneta wijst er ook op dat klanten het er ook moeilijk mee hebben dat ze tijdens of na het winkelen niet eens ergens rustig een kopje koffie of een glas wijn kunnen gaan drinken.

Als ze al een bar open vinden, moeten ze een drankje afhalen in een plastic beker en dat rechtstaand op straat leegdrinken. Welk plezier is daar nu aan? vraagt de voorzitter zich af.

De grote winkelcentra zijn tijdens de weekends nog altijd verplicht gesloten. Ook het enorme winkelcentrum Maximo aan de Via Laurentina, dat pas op 27 november voor het eerst opende, is op zaterdag en zondag dicht.

We wisten dat we gingen openen op een bijzonder moeilijk moment. Maar aan de opening van dit complex is twintig jaar voorbereiding en werk vooraf gegaan. Het gaat hier om een investering van tientallen miljoenen. De opening was al lang gepland en die uitstellen leek ons niet juist. Integendeel, in al onze winkels samen werken meer dan 2.000 mensen. Dat betekent in deze tijd toch iets voor de economie van Rome, zegt Alessandro Allegri, de directeur van Maximo.

Het Maximo Shopping Center is een complex met 160 winkels, verspreid over een oppervlakte van 65.000 m². Tot afgrijzen van het stadsbestuur, dat overal in Rome de winkeldrukte probeerde te beperken, liep het er sinds de opening iedere dag storm.

Vooral voor de Primark Megastore, een goedkope Ierse kledinggigant die 7.000 m² van het nieuwe winkelcentrum inneemt, kwamen dagelijks massa’s mensen opdagen.

Precies om die situaties te vermijden besliste de regering om de grote shoppingcentra tijdens de weekends dicht te houden. In Rome had de overheid echter niet verwacht dat Maximo ook tijdens weekdagen zoveel kooplustigen zou lokken. Het feit dat er zoveel mensen naartoe kwamen, lokte heel wat kritiek uit.

Alessandro Allegri reageert dat Maximo alle mogelijke middelen heeft ingezet om de gewenste fysieke afstand te bewaren. Hier zijn op weekdagen zestig extra mensen aan het werk die alleen maar toezicht houden op de drukte en de wachtrijen en die proberen de mensen in veilige omstandigheden te laten aanschuiven.

We kunnen die klanten toch moeilijk naar huis sturen? Bovendien laten we op een capaciteit van 16.000 mensen slechts 4.500 kopers binnen. Dat zal zo blijven zolang de crisis duurt. Als dat niet voldoende is, kunnen we alleen nog maar de hele zaak dichtgooien en staan onze tweeduizend werknemers op straat. Allegri denkt dat daar niemand beter van zal worden.

Restaurantuitbaters komen in opstand en willen vanavond massaal openen ondanks verbod

De langdurige sluitngen, de permanente onzekerheid, de toenemende financiële problemen en het volkomen gebrek aan perspectief voor de toekomst, hebben ertoe geleid dat duizenden moe getergde restauranthouders in heel Italië vanaf vandaag ’s avonds opnieuw de deuren willen openen, dit ondanks het nog steeds geldende verbod dat de restaurants verplicht om 18 uur te sluiten.

We openen vandaag en we zullen ook de komende dagen openblijven, verklaren talrijke strijdvaardige uitbaters in de media en op platformen zoals Facebook en Twitter.

Of het zo’n vaart zal lopen valt nog af  te wachten, want elektronisch protesteren kost niets, terwijl een effectieve opening de betrokkenen handenvol geld zou kunnen kosten.

De handelsvereniging Confesercenti Fvg begrijpt de situatie en de wanhoop van de sector, maar zegt dat het overtreden van de regels niet de manier is om te protesteren.

De oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid heeft zich in enkele dagen tijd verspreid bij eigenaars van bars en restaurants in heel Italië. De actie werd IoApro1501 gedoopt (Ik open 15 januari).

Het is niet duidelijk hoeveel restaurants vandaag aan de actie zullen deelnemen. Afhankelijk van de bron valt te horen dat het er ‘enkele duizenden’ kunnen zijn, maar evengoed zijn het er veel meer, 50.000 of zelfs 100.000.

Talrijke restaurantuitbaters zien het al lang niet meer zitten. Wat de druppel nu echt doet overlopen is het nieuwe nooddecreet dat deze week werd besproken en dat morgen ingaat.

In plaats van een versoepeling voor de restaurants wordt niet alleen de verplichte sluiting na 18 uur voortgezet, maar komt er ook een verbod om na 18 uur nog afhaalmaaltijden en dranken te verkopen.

De restaurant- en baruitbaters noemen dat regelrechte broodroof. Bovendien kunnen ze op geen enkele vorm van steun rekenen omdat ze ’s middags wel mogen openen en dus nog iets kunnen verdienen. Lunches kennen momenteel echter weinig succes.

De meeste mensen werken thuis en toeristen zijn er niet. Wie zou er dan komen lunchen? vraagt Antonio Donato, de eigenaar van een toprestaurant in Rome dat in normale tijden vrijwel altijd volgeboekt is.

Het is goed te begrijpen dat onze restauranthouders het meer dan beu zijn. Maar oproepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid is geen instrument dat wij goedkeuren. We weten niet hoeveel restaurants in onze regio vandaag zullen besluiten om effectief mee te doen met de actie Ioapro1501. Volgens de informatie die we binnenkrijgen niet al te veel, verklaart Confesercenti Fvg in een mededeling.

Onze leden hebben zich altijd verantwoordelijk gedragen en hebben steeds alle regels nageleefd, ook al zitten we binnenkort reeds een jaar in deze noodsituatie. Maar er zal geen oplossing komen door de wet te overtreden. Oorlog voeren tegen de regering is nutteloos en contraproductief.

In plaats daarvan hebben we er vertrouwen in dat we betere resultaten kunnen behalen door zoveel mogelijk onze krachten te bundelen met andere sectororganisaties, wat tegenwoordig steeds vaker gebeurt.

Als grote drukkingsgroep kunnen we bij de regering voortdurend aandacht vragen voor onze ondernemingen en erop toezien dat de beloofde financiële steun er ook komt, aldus Confesercenti Fvg.

De initiatiefnemers van de actie zien het anders. Zij zeggen dat sinds de avondsluiting van de restaurants het aantal besmettingen alleen maar is blijven stijgen.

De oorzaak daarvan kan dus onmogelijk bij ons liggen. In de periode tussen de twee lockdowns heeft onze sector trouwens bewezen dat we honderd procent veilig kunnen werken. Niemand is ziek geworden na een restaurantbezoek.

Ook onze klanten respecteren de veiligheidsregels die wij van hen vragen. Onze sector is niet verantwoordelijk de maandenlange crisis, maar wij betalen wel de hoogste prijs, klinkt het bij de uitbaters die ook een rechtszaak voorbereiden tegen de regering om een einde te maken aan wat zij ‘volkomen onrechtvaardige maatregelen’ noemen.

Die ‘hoogste prijs’ is letterlijk te nemen. Vele restaurantuitbaters hebben geen cent meer. Acht op de tien horecaondernemers wachten nog altijd op de eerste overheidssteun die om onverklaarbare redenen maar niet uitbetaald geraakt.

Onder meer daarom is een heropening nu echt wel dringend nodig. Vele uitbaters voelen zich in de steek gelaten en gaven het inmiddels al op. Ze vroegen het faillissement aan of sloten hun zaak voor onbepaalde tijd. Hoeveel van hen ooit nog zullen heropenen zullen we pas weten als de crisis voorbij is.

Of vandaag effectief duizenden zaken na 18 uur hun deuren zullen openen, valt dus nog af te wachten. Uitbaters en hun medewerkers riskeren niet alleen zware sancties, ook de klanten riskeren een boete als ze ’s avonds ergens zouden gaan tafelen. Uitbaters lopen het risico dat ze bovenop de betaling van een flinke boete ook nog eens hun zaak tijdelijk moeten sluiten.

De initiatiefnemers maken zich geen zorgen om hun klanten. We verwachten er veel, want overal stromen boekingen binnen voor vanavond. De mensen begrijpen onze situatie en steunen ons. Als we allemaal openen kan de overheid onmogelijk iedereen een boete geven. En wie er eentje krijgt, stuurt die best terug naar premier Conte in Palazzo Chigi, zeggen ze.

De organisatoren en hun advocaten hebben al laten weten dat iedere boete of sanctie zal worden betwist bij de Tribunale Amministrativo Regionale (TAR) van Lazio, de regionale administratieve rechtbank.

Ook van de politie verwachten we veel steun, want wat wij gaan doen is een vriendelijke en geweldloze vorm van ongehoorzaamheid. We zullen ook altijd en overal de geldende Covid-19-voorschriften respecteren, we zijn zeker geen corona-ontkenners.

Alle collega’s die de actie steunen krijgen van ons zelfs een klein vademecum met daarin afspraken voor de te volgen regels. Die zijn nog strenger dan wat de overheid oplegt.

Zo zal de afstand tussen de tafels twee keer zo groot zijn als wettelijk bepaald en ook de andere anti-Covid-19-regels worden strikt opgevolgd. We zullen ook de avondklok van 22 uur respecteren: iedereen zal zijn of haar rekening vóór 21.45 uur aan tafel krijgen.

We willen enkel openen omdat het absoluut noodzakelijk is, vooral financieel. Zelfs wanneer men ons als gevolg van deze actie zal verplichten om onze zaak voor een maand te sluiten, maakt dat weinig verschil.

Binnenkort zijn we hoe dan ook allemaal dicht. Als we nu niets doen is onze sector binnen enkele maanden grotendeels verdwenen, besluiten de organisatoren van IoApro1501.

LEES OOK:

• Wanhoop slaat toe in Romeinse restaurants
• Restaurants in Rome verliezen elke dag 14 miljoen euro
• Restaurants sluiten voortaan om 18 uur

Rome verwacht vanochtend sneeuw en verspreidt nieuwe brochure met wintertips

De kans is behoorlijk groot dat de Romeinen vanochtend wakker worden met een laag sneeuw. Zelfs als dat niet het geval is en de neerslag beperkt blijft tot regen, zal de mogelijkheid dat er sneeuw valt het grootste deel van de dag aanhouden. Een pak sneeuw in Rome is iets wat je maar zelden ziet.

De stad is daar doorgaans ook niet op voorbereid. Ze beschikt zelfs niet over het geschikte materieel om straten en voetpaden proper te maken. Sneeuwval schakelt het openbare leven telkens een serieuze versnelling lager.

Het openbaar vervoer valt stil, scholen en bedrijven sluiten en mensen komen amper nog buiten. Voor kinderen is het doorgaans wel dolle pret, want het fenomeen is zo zeldzaam dat het vaak de eerste keer in hun leven is dat ze sneeuw zien.

Nochtans lijkt de stad nu beter voorbereid dan enkele jaren geleden. Zo lokte de vroegere burgemeester Gianni Alemanno ooit een rel uit door na een forse sneeuwbui via de media te verkondigen dat de inwoners maar zelf een schop moesten nemen om de straten sneeuwvrij te maken.

Deze week heeft het stadsbestuur een gloednieuwe brochure verspreid die richtlijnen bevat en de bewoners tips geeft over wat je (niet) moet doen bij sneeuw en ijzel.

De stad vraagt aan winkeliers en bedrijven om de trottoirs in een omgeving van twee meter van hun zaak sneeuwvrij te houden. Bewoners krijgen het advies om hun verplaatsingen zoveel mogelijk te beperken, geen fietsen, e-steps of scooters te gebruiken en uit de buurt van bomen te blijven.

Massaal zout strooien op gladde wegen gebeurt in Rome niet. Wie er met de auto op uit moet wordt gevraagd zeer voorzichtig te rijden. Wie over winterbanden beschikt wordt gevraagd die te monteren. Als je ze hebt neem je best ook sneeuwkettingen mee aan boord. Autobestuurders krijgen ook de raad om voor het vertrek na te gaan of hun accu en ruitenwissers goed werken, het peil van de koelvloeistof te controleren en een antivriesmiddel toe te voegen aan het radiatorwater.

Huiseigenaars worden aangeraden om de kranen die het dichtst bij de hoofdwatervoorziening staan open te houden om te voorkomen dat leidingen bevriezen en als gevolg daarvan barsten. Externe watermeters worden best met isolatiemateriaal beschermd tegen de kou.

De toegang tot de rivieroevers van de Tiber blijft verboden tot minstens 18 januari. Dat is al een tijdje zo omdat de waterstand de jongste weken behoorlijk hoog is, al bevindt die zich nog ver van het alarmpeil.

In het Colosseum en op het Forum Romanum treft men bij aangekondigde sneeuwval tegenwoordig ook voorzorgen. De onderhoudsdiensten beschikken over een winterrisicokaart die aangeeft welke vloermozaïeken en marmeren oppervlaktes mogelijk beschadigd kunnen raken door koude en sneeuw.

Op cruciale plaatsen worden bij aangekondigd winterweer grote speciale zeildoeken uitgerold om bepaalde vloerdelen te beschermen. De te beschermen oppervlakken worden vooraf ook besproeid met een speciaal product. Dat vrij omvangrijke karwei wordt met een verrassende routine uitgevoerd, hoewel de ingreep niet ieder jaar nodig is.

Sneeuw valt zo zelden in Rome dat de keren wanneer het gebeurt bijna net als vulkaanuitbarstingen lange tijd worden herinnerd. De laatste keer dat het sneeuwde in Rome ligt ditmaal nog vrij vers in het geheugen. In februari 2018 viel er een flink pak sneeuw, wat er toen toe leidde dat de scholen twee dagen gesloten bleven.

De voorlaatste keer dat een sneeuwbui Rome deed stilvallen was op 3 en 4 februari 2012. Op sommige plaatsen viel toen 20 cm sneeuw, dat was sinds het sneeuwrecord van 1939 nooit gezien. In dat uitzonderlijke jaar viel er zelfs 30 cm sneeuw.

Recenter moeten we voor een echt stevige sneeuwlaag toch al teruggaan naar 6 februari 1991, al was het witte tapijt toen na slechts enkele uren alweer verdwenen. Ook 1985 zit in het collectieve geheugen van de Romeinen gegrift als het ‘Jaar van de Grote Sneeuw’.

In de eerste dagen van januari viel toen erg veel sneeuw. Het openbare leven lag volledig stil. In de Via del Corso speelden kinderen met sleeën. Sommigen haalden hun langlaufski’s boven.

Nog verder in het verleden was er een opmerkelijke sneeuwbui in 1971. De winter van 1956 wordt herinnerd als één van de koudste ooit en tevens als het jaar dat het meer dan eens sneeuwde.

Het grootste voordeel in Rome is dat het witte spul nooit lang blijft liggen en meestal behoorlijk snel weer smelt. Dit jaar is er nog een ander pluspunt: er zijn geen toeristen die hun benen kunnen breken op de mogelijk spiegelgladde voetpaden. Maar voor de inwoners blijft het natuurlijk wel uitkijken.

De Civiele Bescherming van Rome is 24 uur per dag actief.
De dienst is bereikbaar op het gratis nummer  800 854 854 of op 06 671 092 00.

Download hier de sneeuwbrochure van Rome  (PDF-formaat)

Bekijk een kort filmpje over de vloerbescherming in het Forum Romanum en het Colosseum.

Regering Conte-II verliest meerderheid

Terwijl het land te maken heeft met een nooit geziene gezondheidscrisis met al meer dan 80.000 doden op de teller en de economische toestand slechter is dan ooit, hebben de twee ministers van het minipartijtje Italia Viva van voormalig premier Matteo Renzi de regeringscoalitie verlaten.

Hoewel Italia Viva amper 3 procent vertegenwoordigde in de coalitie die wordt gevormd door de MoVimento 5 Stelle (M5S), de Partito Democratico (PD) en het kleine Liberi e Uguali (LEU), verliest de regering Conte-II daardoor toch de meerderheid in het parlement.

De oorzaak van de crisis is banaal: ruzie over de manier waarop de door Europa toegekende coronasteun van 223 miljard euro moet besteed worden. Italië krijgt van alle Europese landen zowat het grootste aandeel uit het beloofde steunfonds van de Europese Unie om de economie na de viruscrisis er weer bovenop te helpen.

Omdat Matteo Renzi, de partijleider van het piepkleine centrumlinkse Italia Viva, vindt dat er te weinig aandacht is voor structurele hervormingen en investeringen verlaat hij de regering. Een beslissing waar veel kritiek op komt. Renzi vertoont onverantwoordelijk gedrag, zo klinkt het.

Renzi wil bovendien dat Italië ook een beroep doet op het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM) om extra miljarden in onder meer de gezondheidszorg te kunnen pompen.  Premier Conte heeft de steun van dat reddingsfonds tot nog toe altijd afgewezen omdat hij huiverachtig is voor de gevolgen.

Conte vreest in dat geval een negatieve reactie van de financiële markten omdat door de vraag naar extra noodhulp de indruk kan ontstaan dat Italië niet meer in staat is zichzelf te redden en het zonder die bijkomende steun de economie niet meer kan rechthouden. De Italiaanse beurzen zouden dat zwaar kunnen afstraffen, iets wat onze economie op dit moment absoluut kan missen, redeneert de premier.

Matteo Renzi heeft al langer kritiek op het beleid van premier Conte en dreigde er al een tijdje mee om de ministers Teresa Bellanova (Landbouw en Bosbeleid) en Elena Bonetti (Gelijke kansen en Gezin) – die amper op het beleid wegen – terug te trekken uit de regering. Nu is het zover.

Nu premier Giuseppe Conte geen parlementaire meerderheid meer heeft, wordt het lastiger om het land te besturen. In normale tijden was de regering wellicht al gevallen en zouden er nieuwe verkiezingen volgen. Maar de actuele crisis laat dat eigenlijk niet toe. Premier Conte heeft inmiddels al een gesprek gehad met president Sergio Mattarella.

De regeringsleider zal de komende dagen wellicht proberen een nieuwe meerderheid te zoeken en daarna het parlement om het vertrouwen in de regering vragen. Al is dat een behoorlijk gevaarlijk spel, want als die stemming negatief uitvalt, is het over en uit met Conte-II.

Een andere mogelijkheid is dat Conte de regering herschikt en daarbij de opstandige Renzi een extraatje aanbiedt zoals een extra minister of meer zichtbare en belangrijker ministerposten. Die ingreep moet dan dienen als smeermiddel om Italia Viva alsnog in de regering te houden.

Als laatste middel zou Giuseppe Conte zelf ontslag kunnen nemen en de president vragen om de regering door iemand anders te laten leiden. In ieder geval wordt voorlopig nog niet gedacht aan nieuwe verkiezingen, daarvoor is de crisis in het land momenteel te groot.

Bovendien zit niemand in de regering te wachten op vervroegde verkiezingen omdat gevreesd wordt dat de extreem-rechtste partijen Lega van Matteo Salvini en Fratelli d’Italia in dat geval een forse overwinning boeken.

Samen met het centrumrechtse Forza Italia van Silvio Berlusconi, zou het zelfs mogelijk zijn dat die combinatie meer dan 50 procent van de stemmen binnenhaalt. Berlusconi (83), die toevallig maandag in het ziekenhuis werd opgenomen wegens hartritmestoornissen, is ondanks zijn leeftijd nog altijd politiek actief. In september vorig jaar kwam hij ook al eens in het hospitaal terecht nadat hij het Covid-19-virus had opgelopen.

De voornaamste reden dat Italia Viva de regering verlaat is ongetwijfeld de frustratie van Renzi (vandaag senator, maar ooit zelf premier) die nu enkel nog de leider is van een minipartijtje, maar wel de partijloze Giuseppe Conte als opperhoofd moet dulden. Het feit dat die baas dankzij de viruscrisis ook nog eens vrijwel permanent in de media komt, moet enorm knagen bij Renzi.

Renzi handelt uit puur egoïsme. Hij wil zelf een meer prominente rol spelen, maar slaagt daar niet in. De frustratie is nu blijkbaar zo groot geworden dat hij bereid is om een regeringscrisis uit te lokken. Dat is onverantwoord gedrag, zeker in deze tijden, zeggen commentatoren in de media. Ook op internetfora en in opiniepeilingen krijgt het maneuver van Renzi felle kritiek.

Zelf heeft de man nauwelijks iets te verliezen. Italia Viva is zo klein dat het amper een rol van betekenis kan spelen. Bij de vorige regeringsvorming kwam de partij van pas om Giuseppe Conte aan een meerderheid te helpen, maar door het numerieke erg geringe gewicht in de coalitie en twee behoorlijk kleurloze ministers op weinig zichtbare posten, was Italia Viva al van in het begin gedoemd om een kleine rol te spelen. De frustraties die dat de voorbije maanden heeft meegebracht werden oud-premier Matteo Renzi nu blijkbaar te veel.