Als trouwe Romebezoeker heb je waarschijnlijk al eens meegemaakt hoe vanaf Piazza Giuseppe Garibaldi precies op het middaguur een kanonschot wordt gelost. Het publiek kan de korte voorbereidingsceremonie rond het afvuren, die wordt uitgevoerd door enkele militairen, perfect volgen vanaf het Terrazza del Gianicolo. Alleen is dat publiek door de actuele lockdown verdwenen. De soldaten voeren hun dagelijkse taak de jongste weken plichtsbewust maar eenzaam uit.
Er wordt uiteraard een losse flodder afgevuurd. De enorme steekvlam en de rookontwikkeling die met het schot gepaard gaan leveren spectaculaire foto’s op en hoewel iedereen het schot verwacht, is het lawaai zo oorverdovend dat er altijd wel wat mensen schrikken.
Na afloop wordt het kanon meteen weer naar binnen gerold tot de volgende dag. Ook in deze lockdown periode wordt het kanon nog altijd afgevuurd. Maar het gebruikelijke publiek is wel verdwenen.
Doorgaans bestaat dat uit een aantal toeristen die de weg hebben gevonden naar deze buiten de kernstad gelegen heuvel in Trastevere en enkele wandelaars die toevallig in de buurt zijn. Romeinen nemen hun vrienden die op bezoek zijn ook al wel eens mee naar het Gianicoloterras, waar je kan genieten van een prachtig uitzicht over Rome.
Momenteel is er van toerisme in Rome nog geen sprake, maar het kanon wordt dagelijks plichtsbewust afgevuurd. Voor wie het zich mocht afvragen: de hiernavolgende foto’s in deze nieuwsbrief zijn archiefbeelden.
Om te weten dat het schot is gelost, hoef je echter zeker niet in de buurt te zijn. Misschien is het je tijdens een verblijf in Rome nog nooit opgevallen, maar elke dag, om 12 uur ’s middags, kan je vanaf vrijwel elke plek in de stad de enorme knal horen.
Romeinen noemen het kanon omwille van het lawaai dat het produceert weleens gekscherend Il Mostro, het monster. Wie het dagelijkse kanonschot nog nooit heeft meegemaakt, moet bij gelegenheid zeker eens gaan kijken. De Via del Gianicolo en de Passeggiata del Gianicolo leiden naar de heuveltop.
De traditie om dagelijks een kanonschot af te vuren werd meer dan 170 jaar geleden ingevoerd door paus Pius IX (1846-1878, na de eerste paus Petrus de langst regerende paus ooit) om de inwoners te verwittigen dat het middaguur was aangebroken. Dit signaal liet de kerkdienaars overal in de stad toe om de klokken van hun kerk weer gelijk te zetten.
Het eerste kanonschot werd gelost op 1 december 1847. Oorspronkelijk stond het kanon op Castel Sant’Angelo, de Engelenburcht, daarna verhuisde het naar de in het noordwesten van de stad gelegen Monte Marioheuvel om tenslotte op 24 januari 1904 een definitieve plaats te krijgen op de Gianicolo of Janiculum.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de luidruchtige traditie tijdelijk stopgezet. Sinds 21 april 1959 tot op heden kan je het kanon echter weer elke middag horen knallen. Wie oud genoeg is herinnert zich wellicht nog de televisiecampagne van Mario Riva in Il Musichiere, om de Romeinen ervan te verwittigen dat het monster weldra weer luidruchtig zou toeslaan.
In de loop der jaren werden verschillende kanonnen gebruikt. Een beroemd kanon, een 75 mm, behoorde tot het originele geschut dat op 20 september 1870 werd gebruikt om een bres te slaan in de stadsmuur bij Porta Pia.
Sinds 1991 is er een nieuw kanon in gebruik, een houwitser afkomtig uit het arsenaal in Napels. Het laden van het kanon en de korte ceremonie die ermee gepaard gaat wordt uitgevoerd door drie soldaten van de gruppi Artiglieria da Campagna en de Scuola del Genio di Roma.
Vanaf de Gianicolo (Janiculum, Ianiculum in het Latijn), eigenlijk een lange heuvelrug ten zuiden van Vaticaanstad, heb je een prachtig uitzicht over Rome. Bij helder weer zie je zelfs meer dan 30 km ver. Nochtans is de Gianicolo met zijn 82 m niet de hoogste top van Rome. Dat is de Monte Mario, die met 139 m nog een heel stuk hoger is.
Geen van beide heuvels behoren tot de spreekwoordelijke zeven heuvels waarop volgens de overlevering Rome zou gebouwd zijn. Het antieke Rome strekte zich inderdaad over zeven hellingen uit, maar naarmate de stad uitbreidde werden steeds meer heuvels ingenomen. Het Rome van tegenwoordig strekt zich uit over een vijftiental heuveltoppen.
S.P.Q.R. - Romenieuws 
Plaats een reactie